🏖 Dam olgandan keyin yana dam olish(ni xohlamaydigan ustozlar uchun)

⏰💲 Uzoq safar va koʻngilochar joylar juda dinamik va serxarajat boʻladi. Bunaqa templi "dam" olishdan keyin yana bir dam olish kerak. Qani endi shundoq ham energiyaga boy oʻquvchilar orasidagi ustozlar sokin va kamxarj hordiq chiqara olsalar.

Demak, eng arzon va kamtarin dam olish yoʻllari:

⚙️ Modellar yasash (kema, samolyot, mashina…)
Professionalroq yondashilsa, 400-2500$ yoki bir necha 10 soat sarflashga toʻgʻri keladigan bu mashgʻulot bilan bepul shugʻullansa boʻladi. Siz ulkan oq yelkanlari bor kemani uydagi keraksiz buyumlar yordamida yoki yogʻochga ishlov berib yaratishingiz mumkin. Jarayon bor eʻtiborni oladi hamda yigʻilib qolgan streslarni chiqarib yuboradi, ish bitgach faxr hissini uygʻotadi va butun umr koʻzingizni quvontiradi. (Qoʻli gul odamlar bu rohatli jarayondan yaxshigina pul ham ishlashlari mumkin).

🗺 Mini sayohat (turli madaniyatlarga)
Sayohatga odatda 700-5000$ pul va haftalab vaqt kerak. Lekin u bularsiz ham bitishi mumkin. Masalan, Toshkentda koʻplab davlatlarning madaniyat markazlari bor. Viloyatlarda esa universitetlar bu vazifani bajaradi. Yoz faslida bunday joylardagi festivallar va tadbirlarga borish orqali chiptaga pul toʻlamay “dunyo kezishingiz” hamda kam energiya va vaqt bilan katta taassurotlar olishingiz mumkin.

🤩 Starjayzing (yulduzlashish)
Bu mashgʻulotning maksimum summasi cheklanmagan, butun umrni sarflab yuborsa boʻladi. Ustozlar esa buni arzimagan pulga qoʻlga kiritishlari mumkin. Avval internetdan eng yaqin muhim kosmik hodisa sodir boʻladigan tun aniqlashtiriladi. Osmonni toʻsiqsiz koʻrish mumkin boʻlgan joy topiladi (bogʻ yoki hovli). Soʻng bitta kosmos haqidagi kitob, yopinchiq, qahva bilan oʻsha tunni esda qolarli qilish mumkin. Shunda, cheksiz koinot sizga sokinlik beradi va streslaringiz aslida qanchalik kichikligini eslatadi.

Xullas, minimal sharoitlarda maksimal dam olishning shunday qiziq usullari bor. Post oʻz egalariga yetib borishiga hissa qoʻshing ✈️

@format_mohirdev

👋 “Botirov, yaxshimisan? Akang yaxshimi? Oʻzi eng aʼlochi oʻquvchilarimda edi-da. Ishga kiroldimi? Bugun maktabda oyingni koʻrgandim, gapirmadi. Oʻtir-chi mundoq …”, – deb gap boshladi koʻchada oʻquvchisini koʻrgan ustoz.

🤔 Ustoz oʻquvchini koʻchada koʻrib qolsa, nima qilishi kerak? Bu arzimasdek koʻrinadi, lekin bu siz oʻylaganchalik sodda emas. Hozir shu vaziyat misolida ustoz va oʻquvchi umumiy munosabatlarini ham koʻrib chiqamiz.

🤝 Qoʻl berib koʻrishish yoki qoʻlni koʻksiga qoʻyib salomlashish normal tushunarli holat. Biroq bizda salomlashish shu bilan tugamaydi, u uzoq va iliq davom etadi. Rivojlangan davlatlarning ayrim taʼlim muassasalari esa favoritizm yoki poraxoʻrlikni oldini olish uchun shaxsiy suhbatlarni qisqa qilish qoidasini kiritgan.

⚠️ Ustozlar uchun shunday taqiqlarga yana misollar keltirsak:
– Oʻquvchini ota-ona yoki maktab maʼmuriyati ruxsatisiz mashinasiga chiqarish
– Ustozga “aka”, “opa” kabi soʻzlar bilan murojaat qilish
– Oʻquvchilardan sovgʻa olish
– Shaxsiy akkaunti orqali oʻquvchilar bilan gaplashish

🫂 Ammo ustoz va oʻquvchi doʻst boʻlishi kerak degan gaplar qayerda qoldi? Yoʻq, ular hali ham doʻst boʻlishlari kerak, faqat professional chegaralarni saqlab qolgan holda.

⏱ Koʻchada koʻrishib qolishga qaytadigan boʻlsak, suhbat sababsiz uzoq davom etmasligi va masofa saqlagan holda boʻlishi kerak. Bunga amal qilinmasa, ustoz oʻziga yaqin boʻlib qolgan oʻquvchiga dars oʻtganda talabchanligini yoʻqotishi mumkin.

✅ “Salom, Botirov. Seni koʻrganimdan xursandman. Koʻrishguncha”, – dedi bu postni oʻqigan ustoz oʻquvchisini koʻchada koʻrib.

@format_mohirdev

🏝 Maza qilib dam olyapsizmi?

🤓 Hali oʻqish boshlansin, gorizontal holatga oʻrganib qolgan tana va xizmat doirasidan tashqaridagi miya ancha qiynaladi.

😆Kamiga oʻquvchilar ham 3 oy shoʻxlikning yangi darajasiga tayyorlanishgan: oʻgʻil bolalar yanada qoʻpolroq ovoz, qizlar esa koʻproq gap bilan qaytishadi.

😉 Lekin siz ham ortiqcha harakatsiz bu davrga tayyorlanishingiz mumkin:

😴 Avval uyqu vaqtlarini toʻgʻrilang. Maktabga vaqtida borish uchun nechada turish kerak boʻlsa, shu payt uygʻoning. “Kanikuldayam vaqtli turish kerakmi endi?” demang. Tanaga ahamiyati yoʻq — ertaroq yotib, keraklicha soat uxlasangiz boʻlgani. Oʻzi taʼtilda nisbatan kamroq charchaganingiz uchun uyquga tez toʻyinasiz.

🧑‍🎓 Aytaylik, maktab paytida dars vaqtlari 8 dan 2 gacha boʻlsa, taʼtilda siz shu vaqtlarda faqat diqqat talab qiladigan ishlarni qiling. Masalan, boshqotirma yechish, kitob oʻqish yoki Format postlarini oʻqish)

🤝 Hamkasblar bilan hordiq chiqaring. Bu orqali oʻzaro aloqalarni yoʻqotmaysiz va maktab boshlanganda muhitga koʻnikib ketishingiz oson boʻladi.

⏱ (Birinchi ikki tavsiyaga amal qilib, tananing ichki soatini faollashtirasiz. Butun tanangiz bir vaqtda uygʻonishga yoki kunning dars oʻtiladigan paytlarida diqqatni kuchaytirishga moslashadi.)

👍 Bu usullardan uzoq dam olishga chiqqan istalgan kasb egasi foydalansa boʻladi. Lekin biz ustozlarni hurmatini qilib, aynan ularga mosladik. Siz ham shunday qilib, ularga shu xabarni yuboring ✈️

@format_mohirdev

🆕 Telegramga yangi funksiya qoʻshilibdi. Koʻrdingizmi?

😒 “Siz giyohvandsiz” desam ishonasizmi?

🙅‍♂️ Ishonmasangiz, adashasiz. Katta ehtimol bilan siz ijtimoiy tarmoqlar, gazli ichimliklar yoki fast-fudning “giyohvandisiz”. Buni aniq bilish uchun dofamin detoks qilishingiz kerak.

❌ Dofamin detoks — oson yoʻl bilan zavq olish yoʻllaridan kechish. Jarayon bir necha soatdan haftalargacha choʻzilib, sershovqin media, zararli yeguliklar, ichimliklar va boshqa mashgʻulotlardan tiyilishni talab qiladi. Agar siz shu vaqt ichida Instagramni sogʻinib, siqilib qolsangiz, u sizning “giyohvand moddangiz” hisoblanadi.

👍 Dofamin detoks yana foydali hamdir. U miyangizga dam beradi, fikrlaringiz tiniqlashadi va uyqungiz yaxshilanadi. Bunaqa taʼsir qiladigan dam olish yoʻllarini oldinroq ham yozgan edik.

☝️ Qisqasi, bu jarayonni bir sinab koʻrishingiz kerak. Faqat ehtiyot boʻling! Dofamin detoks ilmiy tomondan toʻliq isbotlanmagan va uning atrofida har xil notoʻgʻri tushunchalar yuradi.

💬 Agar bu haqida toʻliqroq maʼlumot olmoqchi boʻlsangiz, izohlarda “Format zoʻr ” deb yozing)

@format_mohirdev

😱 Jarrohlik yoʻli bilan boshni koʻchirib oʻtkazish, hech qanday harakatlarsiz, faqat miyadagi mikrochip orqali gaplashish va gadjetlarni boshqarish, sayohat uchun kosmosga chiqish, genlarga oʻzgartirish kiritish, tana aʼzolarini printerdan chiqarish …

🤨 Bilasizmi, bu nima degani? Texnologiyalarning karrasiga rivojlanishi tufayli siz va farzandlaringiz yoki oʻquvchilaringiz oʻrtasidagi masofa keragidan ortiq uzayib ketadi. Kattalar kichkinalarning dunyosini borgan sari tushunmay boraveradi.

👎 Oqibatda ustozlar oʻquvchilar bilan til topishishi, ota-onalar farzandlariga yaqinlashishi qiyinlashadi. Lekin bunga jim qarab turmaysiz-ku, toʻgʻrimi?

🙅‍♂️ “Qani hamma telefoniga PUBG oʻrnatsin” demaymiz, hech boʻlmasa zamonaviy dunyo yutuqlari va ularning kelib chiqishidan xabar olib turing. Quyida oʻzbek va ingliz tillarida resurslar qoldiramiz:



🇬🇧 Ingliz tilida:
TechCrunch
The Verge
CNET
Ars Technica
Engadget

🇺🇿 Oʻzbek tilida:
Technoman.uz
Mohirdev

Afsuski, boshqa yoʻq. Topsangiz, izohlarda qoldiring 💬

@format_mohirdev

🤔 Agar bir dars uchun emas, oʻtgan oʻquv yili uchun va oʻquvchilarni emas, oʻzingizni baholaganingizda necha qoʻyardingiz?

🗓 Yil sarhisobi juda muhim. Siz xodim va oddiy inson sifatida bosib oʻtgan yoʻlingizni tahlil qilasiz. Shunda xatolaringizni anglaysiz hamda yangi oʻquv yilida ularni takrorlamaslikka harakat qilasiz.

3️⃣Quyida esa oʻzingizga baho berishning 3 ta mezonini keltiramiz.

Qamrov: qancha oʻquvchini faningizga qiziqtira oldingiz, qanchasi shu sohani egallamoqchi, nechtasi darsdan keyin ham shugʻullanyapti va hokazo. Masalan, informatika ustozi – Samandardan soʻraganimizda deyarli hamma uning faniga qiziqib qolgani, lekin hech kimda darsdan tashqari shugʻullanishga xohish yoʻqligini aytdi. Demak, u kelgusi yili fan olimpiadalari uchun qoʻshimcha tayyorlanishga ilhomlantirishi kerak.

Rejalar: yil boshidagi rejalarning qanchasi oʻzini oqladi? Salimov ustozdan natijalari haqida qiziqqanimizda, boshida chorakni kamida 90% oʻquvchi 5 bahoga yakunlashini rejalashtirganini aytdi. Lekin chorak oxirida bor-yoʻgʻi 30% oʻquvchigina natija koʻrsata olganini aytdi. Xulosa shuki, maqsad real boʻlishi lozim. Aks holda sizda oʻzidan qoniqmaslik hissi ortib ketadi.

Muvozanat: ish va shaxsiy hayotdagi muvozanatni saqlash. Bu boradagi koʻrsatkichlaringizni vazningiz, sogʻligʻingiz, yaqinlar oʻrtasidagi munosabatlarning qaysi tomonga oʻzgarishi belgilaydi. Bu haqida Nigina ustozdan soʻraganimizda koʻrishi oldingidan sustlashganini aytdi. U ana shu muvozanatni saqlashda xatoga yoʻl qoʻygan. Endi esa kelasi safar vaqtni toʻgʻri taqsimlab, oilasi va sogʻligʻiga ham meʼyorida eʼtibor qaratishni rejalashtiryapti.

Shu uch tomondan oʻzingizni baholang va kelgusi yilda natijalarni koʻtarishga harakat qiling.

💬Soʻnggi oʻquv yili uchun  oʻzingizga necha baho qoʻyganingizni izohlarda yozing (3 ta mezon uchun alohida). Kelasi yil shu paytda bu mavzuni qayta ochamiz va siz bir yil oldingi izohlaringizga qarab oʻzgarishlarni sezasiz.

@format_mohirdev

🤔 Sizga oʻyinlar nima yomonlik qildi?

😏 Odatda oʻyin oʻynayotgan oʻquvchilarga quloqsiz, kelajagi yoʻq boladay qarashadi va mensishmaydi. Ularga pastki tabaqadek muomala qilishadi. Xuddi ular maqsadsiz, zararli va hatto mavjudligi xatodek.

✋ Aslida esa bu oʻyinlar aksariyat maktablar yoki oilalardan koʻra yaxshiroq muhit yaratadi. Ijtimoiy tarmoqlarning ham zararidan tashqari butun jamiyat taʼminlolmayotgan xususiyatlari bor.

💬 Keyingi postlar oʻyin va tarmoqlarning foydasi haqida boʻladi. Ungacha sizda ularni qoralash uchun biror asos boʻlsa, izohlarda yozing (har biriga javob beramiz ✍️)

@format_mohirdev

🙁 Hammasiga biz aybdormiz

Bu kichik bahsda biz oʻyin oʻynaydigan va ijtimoiy tarmoqlardan foydalanadigan oʻquvchilarni oqlagan edik. Buning sabablari bor. Avvalo, ulardan ham maʼlum foydalar olinadi. Yana oʻquvchilarning muhtojligi koʻpincha bizning aybimiz tufayli hosil boʻladi.

Aynan qanday foydalar?
Oʻyinlar ijtimoiylashuvning zamonaviy koʻrinishi. Ular bilan doʻstlar orttirishingiz, jamoaviy harakatlanishingiz, gʻalaba, raqobat, ekstremallikni his qilishingiz mumkin. Bu bilan topqirlik, tez qaror qabul qilish, muammoga yechim izlash qobiliyatlarini shakllantiriladi.

Ijtimoiy tarmoqlar dunyoqarashni kengaytiradi. Turli madaniyat va dunyoqarash bilan har xil yoʻnalishlarda tayyorlangan kontentlar kengroq fikrlashga undaydi. Qoʻshimchasiga, aksariyat tarmoq foydalanuvchilari qaysidir muvaffaqiyatli insonni kuzatadi. Shu orqali oʻquvchilar oʻz sevimlilariga ergashib, harakatni boshlaydi.

Bu ikkalasining ham muqobili boʻlsa-da, aynan ularni tanlashiga biz aybdormiz.
Ota-onalar farzandlari bilan kam suhbatlashadi va fikrlarini nazarga ilishmaydi. Eʼtiborsiz qoldirilgan farzandlar esa bu hissiy boʻshliqni toʻldirish uchun oʻyin va tarmoqlardan foydalanadi. Jangari oʻyinlar va izohlarda bor qahrlarini toʻkib soladi, shu orqali eʼtibor ham jalb qiladi. Oʻzlari joylagan kontent evaziga layk va izoh yigʻib eʼtirof qilinganlik hissini oladi.

💬 Bori shu yoki siz boshqa fikrdamisiz? Izohlardagi eng muhim fikrlarni alohida post qilib yoritishimiz mumkin!

@format_mohirdev

❗️ Hamjamiyat bu — maʼlum bir qiziqish yoki manfaat yoʻlida birlashgan guruh. Masalan, AQShda juda yirik Milliy Taʼlim Assotsiatsiyasi bor va u butun Amerikaning taʼlim sohasi xodimlarini birlashtiradi.

Bizning ustozlarga ham bunday guruhlar juda zarur. Ular maʼlum vaqt oraligʻida uchrashib turishi, treninglar tashkillashtirishi, oʻz ustida ishlashi mumkin.

Biroq bu hamjamiyat biz oʻrgangan odatiy guruhlardan emas. Chunki

💲 Pensiyaga taʼsiri yoʻq
Lekin hamkasblardan eng zoʻr, sinalgan resurs va texnikalarni oʻrganish mumkin.

⬆️ Yuqoridan buyruq kelmaydi
Lekin stressni yoʻqotish uchun yaxshi muhit boʻlishi, bir xil kasb va ogʻriq egalari bir-birini ruhan qoʻllashi mumkin.

🗓 Doimiy majlislar oʻtkazilmaydi
Lekin har koʻrishganda ustozlarni qiynayotgan koʻp muammolarga turli rakurslardan qarab, birga yechim topish mumkin.

👷🏻 Obodonlashtirishga birgalikda chiqilmaydi
Lekin muhim masalalar muhokama qilinishi mumkin. Natijada uslublar va natijalar yaxshilanadi.

Foydalanilgan manbalar: SpringerLink, ERIC.

Shunaqa hamjamiyat boʻlganda nomi nima boʻlardi? 💬

@format_mohirdev

❓ Hech rasmdagi holatga tushganmisiz?

👀 Baʼzida qaysidir buyumni qancha qidirsangiz ham, topa olmaysiz, yoningizdagilardan soʻraganingizda esa tezda topiladi. Manzilda adashganda ham atrofdagilardan bir ogʻiz soʻrab, toʻgʻri yoʻlni topish mumkin.

🙂 Chunki biz muammoga faqat bir tarafdan qaraymiz va kamiga unga birinchi bor duch kelgan boʻlamiz. Shunda yaqinlarning koʻmagi ishni yengillashtiradi. Ular masalaga boshqa burchakdan qaragan yoki boshidan oʻtkazgan boʻladi.

Masalan, bir tajribada qatnashchilar 2 guruhga boʻlinadi:
• jamoaviy ishlovchilar
• yolgʻiz harakat qiluvchilar

Ularga bir xil vazifa beriladi. Kuzatuvlar birinchi guruh ikkinchisiga qaraganda 40% maroqliroq vaqt oʻtkazganini koʻrsatadi. Topshiriq baholanganda ham jamoaviy ishlovchilar yolgʻiz harakat qiluvchilardan 25% ga yaxshiroq edi.

🤝 Yaʼni hamkorlik qilish sizni zeriktirmaydi va koʻrsatkichlaringiz ham yolgʻiz ishlagandan samaraliroq boʻladi. Shuning uchun har bir kasb egasi hamkasblar jamoasini shakllantirishi kerak. Ayniqsa, oʻqituvchilar uchun bunday qoʻllab-quvvatlovchi muhit juda zarur (sababi oldingi postda).

🪞 Aylanib, yana oʻsha mavzuga qaytdik. Bizda ustozlar hamjamiyati boʻlishini xohlaysizmi? 💬

@format_mohirdev