ભલે એના મગજમાં કંઈ પણ ચાલતું હોય, પણ આ વખતે રતિએ પોતાના અવાજને ધીમો રાખતાં કહ્યું, ‘પદ્મસંભવ તમારા જ ભક્તોનો જીવ બચાવવા માટે તમારી મદદ માગવા આવ્યો હતો મા’દેવ! તો મારી વિનંતી છે કે એ જ્યાં પણ હોય ત્યાંથી તમે એને પાછો લાવી દો.’
મા’દેવ ત્યાં જ બેઠા રહ્યા. એ તો એમની તપસ્યામાં એટલાં મગ્ન હતા કે એમને કંઇ નહોતું સંભળાતું. પરંતુ ગુસ્સામાં તરબોળ રતિને એ નહોતું સમજાતું. આજે જ્યાં રતિ મા’દેવ સામે આંખો કાઢીને ઊભી હતી, ગઈકાલે તે જ જગ્યાએ પદ્મસંભવ ઊભો હતો મા’દેવ સામે, બે હાથ જોડીને મદદની ભીખ માગતો.
જોકે, બેમાંથી એકેયનું મા’દેવ આગળ કંઇ ચાલ્યું તો નહીં જ. રતિએ પશ્ચિમ તરફ જોયું, આખરે સૂર્ય અસ્ત થઇ ગયો, રાત પડી અને રતિનું રાજ શરૂ થયું.
રતિએ આંખો બંધ કરી એક ઊંડો શ્વાસભર્યો તો તેને દેખાયો પોતાના પદ્માનો સુંદર ચહેરો અને એનું મોહક સ્મિત. પછી તો જાણે યાદોનું ઘોડાપૂર આવ્યું અને એનો શ્વાસ રૂંધાઈ ગયો! બેચેનીમાં રતિએ અચાનક આંખ ખોલી અને કાન ફાડી નાખે એવી પોક મૂકી. હિમાલયની પર્વતમાળા જાણે ભૂકંપ આયો હોય તેમ ધ્રૂજી ઊઠી અને ઠેર ઠેર ભૂસ્ખલન થવા લાગ્યું. હાડકાંની પાર નીકળી જાય એવી ચીસથી દરેક જીવ ફફડી ગયો. રતિએ હવે પોતાની શક્તિઓ પરનું નિયંત્રણ ખોઈ દીધું હતું.
પછી તો જાણે રાફડામાંથી એક પછી એક હજારો સાપ સડસડાટ બહાર નીકળી રહ્યા હોય તેમ તેના સુંદર રીતે ગૂંથેલા કેશ ફૂલોને ફગાવતાં ચારે દિશામાં ફેલાવા માંડ્યા! એકાદ-બે લટોએ મા’દેવનો પણ ભરડો લીધો. ધીમે ધીમે એમની આસપાસ પણ ગાળિયો કસાવા માંડ્યો. થોડી જ વારમાં રતિની જટાઓ આખી પૃથ્વી ફરતે વીંટળાઈ ગઈ અને પછી એ બન્યું જે પહેલાં કદી કોઈએ જોયું કે સાંભળ્યું નહોતું. પૃથ્વી રતિના કેશમાં ધરતી જકડાઈ ગઈ અને ગોળ ફરતી બંધ થઇ ગઈ. દિવસ-રાત થવાનું ચક્ર રોકાઈ ગયું.
એક તરફની ધરતી ગરમ થવા માંડી, સૂર્યના તાપથી કારણે નદી-તળાવનું પાણી હવામાં ઊડી જવા લાગ્યું અને જળાશયોનાં તળિયાં દેખાવાં માંડ્યાં. ધૂળનાં તોફાનો બધાં જ ગામ-શહેરોને ધમરોળવાં માંડ્યાં. ઠેકઠેકાણે ધગધગતો લાવા બહાર ધસી આવવા લાગ્યો અને પશુ-પક્ષીઓ અસહ્ય ગરમીથી હેરાન-પરેશાન થઇ ગયાં.
તો બીજી તરફની પરિસ્થિતિ એકદમ હતી. એ તરફની પૃથ્વી ઠરીને ઠીકરું થવા માંડી. વાદળ ફાટવાં માંડ્યાં અને અનરાધાર વરસાદ ચાલુ થઇ ગયો. દરિયામાં રાક્ષસી મોજાં ઉછાળાં મારવા લાગ્યાં. પહાડોમાંથી નીકળતી નદીઓ થીજી જવા માંડી. ચારેબાજુ ઠંડક વ્યાપી ગઈ અને દરેક જીવ ધ્રૂજતો થઇ ગયો.
પહેલાં થોડા હજાર લોકો અસુરના ચેપથી મરી રહ્યા હતા પણ હવે જ્યારે રતિએ પૃથ્વીને બાનમાં લીધી હતી ત્યારે એકસાથે લાખો જીવો ટપોટપ મોતને હવાલે થવા માંડ્યા હતા. પૃથ્વીનું ધરીભ્રમણ રોકાઈ જવાથી સૃષ્ટિમાં વિનાશ રેલાઈ રહ્યો હતો અને બ્રહ્માંડનું સંતુલન પણ ખોરવાઈ રહ્યું હતું.
લોકોએ જીવનની આશા લગભગ છોડી જ દીધી હતી પણ ત્યારે જ વીજળીના કડાકા-ભડાકા અને આંખ આંજી નાખે તેવા ચમકારા સાથે આકાશમાંથી ઘેઘૂર અવાજ સંભળાવા લાગ્યો અને તરત જ હિમાલયની ઘાટીઓમાં ગુંજવા લાગ્યો.
મા’દેવની સામે એકીટશે તાકી રહેલી રતિ અચાનક શરૂ થયેલા આ અવાજથી ચમકી ગઈ અને અવાજની સાચી દિશા જાણવા ચારે બાજુ જોવા લાગી.
ના જાયતે મ્રિયતે વા, ના જાયતે મ્રિયતે વા
રાશિ-નક્ષત્રોની પાર, એણે ફરીને ફરી જન્મવું પડશે,
સ્વયંની તલાશમાં, એણે ફરીથી બળવું પડશે,
જેમ આજે તારકનો છે, કાલે શમ્બરનો સમય આવશે,
ત્યારે રુક્મિણી-નારાયણના પારણે ઝૂલશે એ પદ્મસંભવ,
પુષ્પધન્વા અનંગનો આ અંત નહીં આરંભ છે રતિ,
ના જાયતે મ્રિયતે વા- એની આત્મા અમર છે રતિ,
ના જાયતે મ્રિયતે વા, ના જાયતે મ્રિયતે વા
આકાશવાણી સાંભળી અને આખરે ચોધાર આંસુએ રડતી રતિએ ધરતીને બંધનમુક્ત કરી. એને સમજાઈ ગયું કે હવે કોઈ બીજો રસ્તો નહોતો. લોકોનો જીવ લઈને એનો પદ્મા તો પાછો જીવતો થવાનો નહોતો. હવે એણે બસ શમ્બરના સમયની રાહ જોવાની હતી. શમ્બરના સમયમાં શું થવાનું હતું? }(ક્રમશ:)

જીવનના હકારની કવિતા:મેળવવું અને મળવું…
https://www.divyabhaskar.co.in/magazine/rasrang/news/getting-and-getting-135334834.html

જો એક ટુકડો જમીન મળી જાય
તો હું એમાં થોડાંક ફૂલ ઉગાડી શકું
જો નદી મળી જાય
તો હું એમાં હોડી ચલાવી શકું
અને જો વૃક્ષ મળી જાય
તો એની ગાઢ છાયામાં બેસી રહું
અને કોઇ મળી જાય મનનો મીત
તો દિલના તમામ દરવાજા ખોલી નાખું!
અને જો મળે કોઇ સાથી-સંગાથી
તો એની સાથે જાઉં સાગરના સંગમ સુધી
અને જો મળી જાય એક મંઝિલ
તો નિરૂદ્દેશ યાત્રા પર નીકળી પડું
અગર જો પામી જાઉં ક્યાંક પ્રેમ
તો ઈશ્વરની પાસે મોકલી દઉં થોડાંક અક્ષરો!
સંજીવ ચટ્ટોપાધ્યાય
અનુ: સુશી દલાલ
ળવવું અને મળવું-એ બંનેની ઝંખના જિંદગીભર રહે છે. ઝંખના પૂરી થયા પછી પણ આગળ વધે છે. જેની પ્રાર્થનામાં ‘સ્વ’ હોય તે સ્વાર્થી બને છે જેની પ્રાર્થનામાં ‘સહુ’ સમાય તેનું જીવન સ્વયમ પ્રાર્થના બને છે. પ્રસ્તુત આખી બંગાળી કવિતામાં ‘મેળવવું’ – સમાંતરે ચાલે છે. મેળવી લીધા પછી ‘મળવું’ આપોઆપ સર્જાય છે.
જેને ‘મળવું’ છે એના માટે જ મેળવવાની તાલાવેલી પ્રગટી છે. અકસ્માતથી મળે તો ક્યારેક નસીબ વહાલું લાગે છે. મહેનત કર્યા પછી પણ ન ફળે તો શ્રદ્ધા ડગમગી જાય છે. કવિતા સ્તુતિગાન નથી. મહિમામંડન માટે પણ કવિતા ન હોય! એમાં સીધેસીધું સોંસરવું અને આડકતરું પણ આરપાર નીકળતું હોય છે. જીવનના તમામ તબક્કા પાસે કશુંક કહેવાનું હોય છે. અધૂરું રહી ગયેલું હોય છે. કવિતા લખીને કે વાંચીને જે ‘કશુંક’ છે એને પૂર્ણ કર્યાનો સંતોષ અગત્યનો બની જાય છે.
જમીનનો ટુકડો કવિને જોઇએ છે, પણ ફૂલ ઉગાડવાં માટે. ફૂલો ઊગી જાય પછી ગમતી વ્યક્તિના સાંનિધ્યમાં વધુ મહેંકી શકે એના માટે. માગવાનું અને મેળવવાનું–એ બંને શબ્દનો પોતાનો અર્થ અને પ્રભાવ છે. નદી કોઇ એક વ્યક્તિની જાગીર નથી. છતાંય ઝંખનાનો રૂઆબ ઓછો નથી હોતો!
હોડી સામેના કિનારે પહોંચવા માટે જ નથી હોતી! ગમતી વ્યક્તિની સાથે સહેલ કરવાની ઇચ્છા પણ નદીના વહેણને વધુ ધસમસતું બનાવે છે. વૃક્ષ ઊગે અને ઊગેલું વૃક્ષ ઓળખીતાં વ્યક્તિની જેમ મળે–એ બંને જુદી સ્થિતિ છે. જાણીતી વ્યક્તિની જેમ વૃક્ષ મળે ત્યારે એની છાયામાં હોવી જોઇએ એવી આપણી સાથેની શોધ કયારેય પૂરી થાય છે ખરી? ઘરના દરવાજા દરેક માટે ખુલ્લા હોય છે પણ હૃદય ખોલી શકાય એવા જણને શોધવામાં જે પસાર થાય છે એને જ તો જીવનનું નામ આપવું પડે છે!
જેની સાથે પ્રવાસ કરવાનું પસંદ કરેલું એની સાથે યાત્રા આપોઆપ જોડાઈ ગઈ. મંજિલ પણ મળી ગઈ. હવે જે સફર શરૂ થવાની છે એમાં કોઈ ઉદ્દેશ નથી. સહજ છે. મંજિલ કે પડાવ વગરની યાત્રા છે. એમાં થાક કે ઉતાવળ નહીં હોય. પહોંચવાની તાલાવેલી પણ નહીં હોય. ચાલવાનો માત્ર આનંદ જ હશે. નદી અને સાગરના સંગમ સ્થળે હોય છે એવું રમ્ય સ્વરૂપ જેની સાથે ચાલવામાં અકારણ અનુભવવું છે એને કશું જ કહેવું નથી. બસ પામવું છે. પામ્યા પછી જો શબ્દો કે અક્ષરો સાંપડશે કે મળશે તો એને પણ ઈશ્વરની પાસે જ મોકલી દેવા છે.
આખા કાવ્યમાં ઝંખના હારોહાર ચાલે છે. એની સાથે જ ગમતી વ્યક્તિ જોડે મૌન સંવાદ મહાલે છે. કવિ એને કવિતામાં ઢાળે છે. આસ્વાદક ભાવકની આંખે વાળે છે. આમ ‘મળવું’ અનાયાસે ‘મેળવવું’ માં પરિણમે છે. ભીતરનો આનંદ કશા જ ટેકા વગર પ્રકાશ કરતાં પણ વધારે ગતિએ પહોંચતો અને પમાતો હોય છે. એ જ જગ્યા પણ માર્ગ અને મંજિલ એક થઈ જાય છે. }

રાગ બિન્દાસ:લે જાયેગી દુલ્હનિયાં, દિલ ભી, જાન ભી, માલ ભી
https://www.divyabhaskar.co.in/magazine/rasrang/news/the-brides-will-be-taken-with-their-hearts-lives-and-possessions-135334836.html

ટાઈટલ્સ: પ્રેમ, વહેમ ને વેરમાં કશું અશક્ય નથી! (છેલવાણી)
75 વર્ષના એક અમીર પુરુષે એકદમ સુંદર ને યુવાન સ્ત્રી સાથે લગ્ન કર્યાં. વડીલનાં સગાંવહાલાં–મિત્રોને ઇર્ષા થઇ કે સાહેબને આ ઉંમરે આટલી સુંદર છોકરી મળી? સમાજમાં જાત જાતની વાતો થવા માંડી.
એક વખત અમીર પુરુષે પત્નીને પૂછી જ નાખ્યું, ‘સાચું કહે, કે તેં મારી સાથે મારી 75 કરોડની સંપત્તિ માટે જ લગ્ન કર્યાં છેને?’
‘ના… ના… 75 કરોડ કરતાં 100–200 રૂ. ઓછા હોત તો પણ તમારી સાથે લગ્ન કરત જ ડાર્લિંગ!’ યુવાન પત્નીએ આંખ મારીને કહ્યું.
દુનિયા, ભલે ખૂબ એડવાન્સ થઈ જાય, આપણે ભલે સાઇકલ ઉપર ચાંદ પર પહોંચી શકીએ પણ લગ્ન માટે વર-કન્યાની ગમે તેટલી તપાસ–જાસૂસી કરાવીએ પણ માણસનું મન, એનાં અતલ ઉંડાણનો તાગ ક્યાંથી મળે?
હમણાં લગ્ન બાદની પ્રેમલીલામાં જબરદસ્ત ઝટકાવાળી સત્યકથા બની છે… કહે છેને કે–‘ઇશ્ક કે દરિયા મેં, જો ડૂબ ગયા સો પાર!’ આવી જ કંઇક દિલ ડુબાડતી ઘટના, સોલાપુર પાસેના પાંગરી ગામમાં ઘટી. ત્યાંના ટેક્સી ડ્રાઇવર શંકરને રૂપાલી સાથે પ્રેમ થયો ને લગ્ન થયાં, પણ લગ્ન બાદ રૂપાલીને શંકરના મિત્ર ગણેશ સાથે પ્રેમ થઇ ગયો.
શંકરે ગણેશને આ લફરાબાજી બંધ કરવા ધમકી આપી. એક રાતે પ્રેમી ગણેશે, પતિ શંકરને ખૂબ દારૂ પિવડાવ્યો ને પછી ગણેશ અને રૂપાલી નશામાં ધૂત એવા શંકરને ગામના તળાવ પાસે લઇ ગયા. ગણેશે, શંકરને તળાવમાં ધક્કો માર્યો પણ નશાને કારણે શંકર સાથે ગણેશનું પણ તળાવમાં ડૂબીને વિસર્જન થઇ ગયું!
બિચારી રૂપાલી ડૂબતી નજરે, ડૂબતા પતિ અને પ્રેમીની ડબલ વિદાય જોતી જ રહી ગઇ! હવે સવાલ એ ઊભો થયેલો કે રૂપાલી, નવો પતિ શોધશે કે પ્રેમી? પણ એ પહેલાં પોલીસે જ રૂપાલીને શોધીને પકડી પાડી.
ઇન્ટરવલ
પ્રેમ ગલી અતિ સાંકરી,
જા મેં દો ન સમાય. (કબીર)
હા, માન્યું કે હવે ટેક્નોલોજીને લીધે માણસના ભૂતકાળ કે પાછલા જનમ સુધી ખોદકામ કરી શકાય છે. ડિજિટલ જાસૂસીના યુગમાં વર–કન્યા વિશે ‘ફેસબુક’, ‘ઇન્સ્ટાગ્રામ’, ‘લિંકડઇન’ જેવાં સોશિયલ–મીડિયા પરથી જૂની પોસ્ટ પરની વાતો, લાઇકસ, કોમેન્ટસ જાણી શકાય કે પછી બેંક રેકોર્ડ અને લોન લેવાનો ઇતિહાસ ઝાટકીને માણસના ચારિત્ર્યનો એક્સ–રે કઢાવાય છે. તોય યુ.પી., બિહાર કે પંજાબ–હરિયાણામાં લગ્નોમાં છેતરપિંડી સૌથી વધુ થાય છે.
હમણાં ભારતભરમાં ચગેલા કિસ્સામાં, એક સોનમબહેને, મેઘાલયમાં જે રીતે પતિનું મર્ડર કરાવ્યું એ વિશે જે રોજેરોજ આંટીઘૂંટી આવે છે, એ તો ‘હરિ અનંત, હરિ કથા અનંતા’ જેવી વાત છે. સોનમનો સનસનીખેજ ઘટનાક્રમ જોઇને ક્રાઇમ સિરિયલો લખનારા લેખકોએ સામૂહિક આત્મહત્યા કરવાના દિવસો આવી ગયા છે!
આજકાલ શહેરો કરતાં ગામડાંઓમાં છેતરપીંડીના સમાચારો, હાસ્ય–રહસ્યકથાઓ જેવા દિલકશ ને દમદાર હોય છે. ‘ગામડું એટલે ત્યાં ભોળા, સરળ લોકો વસે’- એવી છબી સૌનાં મનમાં હોય, પણ દરેક છબીની બીજી બાજુય હોયને?
થોડાં વરસ અગાઉ, બિહારના બેતિયા જિલ્લામાં એક છોકરીએ એના પ્રેમીએ સાથે ‘પાવરફુલ’ નહીં ‘પાવર–કટ’ પ્લાન બનાવેલો. છોકરી, પ્રેમીને શિખવાડતી કે લાઈટ ઉડાડી દેવા માટે ટ્રાન્સફોર્મરમાં શું કરવું પડે– જેથી આખા ગામમાં બધે જ અંધારું! પછી તો પાગલ પ્રેમી, રોજ રાતે ગામમાં વીજળી કાપીને છોકરીને ત્યાં ચોરીછૂપી અંધારું ઓઢીને લફરાંલીલા કરતો.
મુસીબત ત્યારે થઇ કે ગામમાં રોજ અંધારું થવાથી ચોર લોકો ફાયદો ઉઠાવવા માંડ્યા. હવે ચોરોને પકડવા ગામવાળાઓએ પ્લાન બનાવ્યો પણ એમાં ચોરને બદલે ચોરીચોરી ચાહત કરતા આ ‘પાવર–કટવાળાં ‘પ્રેમીપંખીડાંઓ પકડાઇ ગયા! સદીઓથી પ્રેમમાં-લગ્નમાં બેવફાઇથી આઘાત આપતી, તેજાબી આકર્ષણની કાતિલાના કામકથાઓ બનતી જ રહે છે.
હમણાં ભોપાલમાં પુરુષો સાથે પરણીને છેતરનારી નારી ઉર્ફે ‘લુંટેરી દુલ્હન’ પકડાઇ! થયું એવું કે અનુરાધા નામની 23 વર્ષની કન્યા, સવાઈ માધોપુરના વિષ્ણુ શર્માને કોઇ પપ્પુ નામના ‘વિવાહ–એજન્ટ’ દ્વારા ભટકાઇ ગઇ અને લોકલ–કોર્ટમાં લગ્ન થયાં. હંમેશ મુજબના પરફેક્ટ પ્લાન અનુસાર, અનુરાધાની ગેંગના લોકો લગ્નના પાંચ-સાત દિવસમાં રાતે એને લઇ જવા આવ્યા. પણ આ વખતે અનુરાધાને નવા પતિ વિષ્ણુને ચકમો આપવામાં વાર લાગી, કારણ કે વિષ્ણુની ખાણીપીણીની લારી હતી એટલે રાતે મોડો આવે ને પછી અડધી રાત સુધી ટી. વી. જોતો જાગતો રહેતો.
એક રાતે અનુરાધાએ જમવામાં ઊંઘની દવા મેળવીને ઘરના બધા લોકોને બેહોશ કરી મૂક્યા. સવારે સૌએ જાગીને જોયું તો ઘરેણાં, પૈસા અને સૌના મોબાઇલ ફોન–ચાર્જર વગેરે લઈને અનુરાધા અંતર્ધ્યાન થઇ ગયેલી. પોલીસ તપાસમાં ખબર પડી કે અનુરાધા ભોપાલમાં કશેક છે પણ એણે કોર્ટમાં જે સરનામું આપેલું એ તો નકલી હતું.

પોલીસે અનુરાધાને પકડવા એક ફિલ્મી–પ્લાન બનાવ્યો: એક કોન્સ્ટેબલને મુરતિયો બનાવી લગ્ન માટે વિવાહ–એજન્ટ પાસે ગયા. આખરે એજન્ટ, અનુરાધાનો ફોટો લઈને આવ્યો. તપાસમાં ખબર પડી કે અનુરાધા, અઠવાડિયા પહેલાં જ લેટેસ્ટ લગ્ન કરીને ભોપાલ પાસે કાલાપીપલમાં, ગબ્બર નામનાં ન્યૂ–બ્રાન્ડ વર સાથે રહે છે!
અનુરાધા અને એની ગેંગના માણસો ગબ્બરને પણ છેતરીને લૂંટવાનો પ્લાન બનાવી જ રહ્યા હતા ત્યાં તો પોલીસે સૌને પકડી પાડ્યા… અને ત્યારે ખબર પડી કે અનુરાધાએ એક નહીં, બે નહીં પણ 25–25 પુરુષોને છેતરીને સિલ્વર જ્યુબિલી ઊજવેલી!
માટે હે દિલફેંક પુરુષો- ‘સાવધાન, નજર હટી તો દુર્ઘટના ઘટી ’… હસીનાઓને હસીને જોતાં પહેલાં મનમાં 108 વાર આ મંત્ર બોલજો.
ઈવ: બધા પુરુષો બેવફા હોય છે.
આદમ: ઓકે. આજથી હું પુરુષ નથી, જા. }

મધુરિમા ન્યૂઝ:ડુંગરપુરની મિની મહિલા બેંક સ્ત્રી સશક્તિકરણની મિસાલ બની
https://www.divyabhaskar.co.in/magazine/madhurima/news/dungarpurs-mini-womens-bank-becomes-an-example-of-women-empowerment-135348017.html

લજ્જા દવે પંડ્યા ડુંગરપુરની મિની મહિલા બેંક સ્ત્રી સશક્તિકરણની મિસાલ બની ડુંગરપુર જિલ્લાના એક આદિવાસી ગામ બરબોદનિયામાં ચાલતી એક મહિલા બેંક મહિલા સશક્તિકરણનું ઉદાહરણ બની છે. આ બેંકમાં કેશિયર, મેનેજર અને અધ્યક્ષ સુધીના તમામ પદો પર મહિલાઓ છે. તમામ ખાતા ધારકો પણ મહિલાઓ જ છે. પુરુષોનું તો આ બેંકમાં ખાતું પણ ખોલવામાં આવતું નથી. 2002માં બે સ્થાનિક મહિલાઓએ આસપાસની મહિલાઓને બચત કરવા, આર્થિક રીતે સશક્ત કરવા માટે નાના પાયે એક સંસ્થાની શરૂઆત કરી હતી. જે હવે બેંકનું સ્વરૂપ ધારણ કરી ચૂકી છે.
સાદા મકાનમાં કોઈ મોટી ડીગ્રીઓ લીધા વગરની મહિલા કર્મચારીઓથી ચલાવતી આ બેંકમાં આજે 1700થી વધુ ખાતેદારો છે. આ બેંકે અત્યાર સુધી 213 મહિલાઓને 40 લાખથી વધુની લોન આપી છે, જેમાં એક પણ ડિફોલ્ટર નથી. બેંક દર મહિને આશરે 20 લાખનું ટર્નઓવર કરે છે. આર્થિક રીતે સ્વતંત્ર બનવાની ઈચ્છા ધરાવતી મહિલાઓ માટે ડુંગરપુરની આ બેંક એક ઉદાહરણ બની શકે તેમ છે. એસ્ટ્રોનોટ શુભાંશુ શુક્લ બાદ હવે આંધ્રની જાહ્નવી 2029માં સ્પેસમાં જશે સા તરફથી અવકાશમાં જઈ એસ્ટ્રોનોટ શુભાંશુ શુક્લએ ‘નમસ્તે’નો મેસેજ કરી આખા દેશને ગૌરવ અપાવ્યું છે. ત્યારે વધુ એક ભારતીય અવકાશની સફરે જવા સજ્જ થઈ રહી છે. આંધ્રપ્રદેશના પશ્ચિમ ગોદાવરી જિલ્લાની જાહ્નવી ડાંગેતી 2029માં અવકાશયાત્રા પર જશે. જાહ્નવીને 2025ના ટાઇટન્સ સ્પેસ એસ્ટ્રોનોટ ક્લાસમાં અવકાશયાત્રી ઉમેદવાર તરીકે પસંદ કરવામાં આવી છે. હવે તે 2029માં અવકાશમાં મોકલવામાં આવનારા ટાઇટન્સ સ્પેસના પ્રારંભિક ઓર્બિટલ મિશનમાં ભાગ લઈ શકશે.
ટાઇટન્સ સ્પેસની આ અવકાશ યાત્રા પાંચ કલાક ચાલશે અને પૃથ્વીની બે વાર પરિક્રમા કરશે. આ મિશનનું નેતૃત્વ નાસાના અનુભવી અવકાશયાત્રી વિલિયમ મેકઆર્થર જુનિયર કરશે, જે હવે ટાઇટન્સ સ્પેસના મુખ્ય અવકાશયાત્રી છે. આ માટે 2026થી ત્રણ વરસ માટે જાહ્નવી યુએસમાં સઘન અવકાશયાત્રી તાલીમ લેશે. જેમાં તે ફ્લાઈટ સિમ્યુલેશન, સર્વાઇવલ ટ્રેનિંગ લેશે તથા મેડિકલ અને સાયકોલોજિકલ રીતે પોતાને તૈયાર કરશે. 101 વર્ષના દાદીએ બ્રેસ્ટ કેન્સરને હરાવ્યું, પરિવાર સાથે જન્મ દિવસ ઉજવ્યો અમેરિકાના ઈલીનીઓસમાં રહેતા લેન હોર્વિચ નામના દાદીએ 101ની ઉંમરે બ્રેસ્ટ કેન્સરને માત આપી છે. એક દિવસ નાઇટ ગાઉન પહેરતી વખતે તેમને ગાંઠ દેખાઈ હતી. પૌત્રીની મદદથી મેમોગ્રામ કરાવતા તેમને 100 વર્ષની ઉંમરે બ્રેસ્ટ કેન્સર હોવાનું નિદાન થયું હતું. આ ઉંમરે સામાન્ય રીતે વડીલો ગંભીર બીમારીનું નિદાન થાય તો ગભરાઈ જતા હોય છે અને જીવવાની આશા છોડી દેતા હોય છે પણ હોર્વિચે કેન્સર સામે હાર ન માની અને ઓપરેશન કરાવવાનું નક્કી કર્યું હતું.
હાર્ટએટેક અને પેરાલિસિસનું જોખમ હોવા છતાં તેમની સર્જરી કરવામાં આવી જે સફળ રહી. અને અંતે 101 વર્ષની જૈફ વયે આ દાદી કેન્સરમુક્ત થયા. આ સારવારની સફળતાનો શ્રેય જો કે હોર્વિચે પોતાની એક્ટિવ જીવનશૈલીને આપ્યો છે. 92 વર્ષની ઉંમર સુધી તો તેઓ નિયમિતપણે ટેનિસ રમતા હતા. પુસ્તકો વાંચવા, પત્તા રમવા જેવી પોતાને ગમતી પ્રવૃત્તિઓ તેમણે ચાલુ રાખી હતી. કેન્સર મુક્ત થયા બાદ તેમણે પરિવાર સાથે પોતાનો 101મો જન્મ દિવસ ઉજવ્યો હતો. પીએચ.ડી. કરનારી પ્રથમ ટ્રાન્સજેન્ડરને આસિસ્ટન્ટ પ્રોફેસરની નોકરી મળી ટ્રાન્સજેન્ડર લોકોને સમાજ દ્વારા તરછોડી દેવામાં આવતા હોય છે. પરિણામે તેમને અનેક શારીરિક માનસિક અત્યાચારનો ભોગ બનવું પડે છે. પણ શિક્ષણથી પરિસ્થિતિ બદલાઈ શકે છે અને તામિલનાડુની એન જેન્સી નામની ટ્રાન્સજેન્ડર મહિલા તેનું ઉદાહરણ છે. એન જેન્સી પીએચડી પૂર્ણ કરી ચેન્નાઈની લોયોલા કોલેજમાં અંગ્રેજી વિભાગમાં સહાયક પ્રોફેસર તરીકે નિમણૂક મેળવનાર પ્રથમ ટ્રાન્સજેન્ડર મહિલા બની છે.
તિરુત્તાની નામના નાનકડા ગામથી ચેન્નાઈની સૌથી પ્રતિષ્ઠિત સંસ્થાઓમાં પ્રોફેસર બનવા સુધીની જેન્સીની સફરમાં અનેક પડકાર આવ્યા પણ જેન્સીએ હાર ન માની. જેન્સીએ અંડરગ્રેજ્યુએટ અને માસ્ટર ડીગ્રી એમ બંનેમાં ગોલ્ડ મેડલ મેળવ્યો હતો. પ્રતિભા વ્યક્તિના લિંગને નહી પણ તેના પ્રયત્નો અને પેશનને ઓળખે છે તે વાત જેન્સીએ ફરી સાબિત કરી છે.

ફેશન:ફ્રોકમાં વરસાદી લુક ગ્લેમરસ કુલ!
https://www.divyabhaskar.co.in/magazine/madhurima/news/rainy-look-in-frock-is-glamorous-cool-135345921.html

વરસાદ આવે એટલે ફેશનમાં પણ બદલાવ જરૂરી બની જાય છે. એક તરફ કમ્ફર્ટ જરૂરી છે અને બીજી તરફ સ્ટાઇલનો તડકો પણ હોવો જોઈએ. આવા મોસમમાં ફેન્સી ફ્રોક્સ એ પરફેક્ટ ચોઇસ સાબિત થાય છે, જે લુકને ગ્લેમરસ બનાવે છે, પહેરવામાં હળવા અને આરામદાયક હોય છે અને સાથે ખૂબ જ ટ્રેન્ડી લાગે છે. લાઈટ પહેરીને પણ લાઈમલાઈટમાં રહેવા માટેનો સ્ટાઇલિશ વિકલ્પ એટલે ફ્રોક.
આજકાલ જુદા-જુદા કપડાંમાંથી બનેલી શોર્ટ ફ્રોક ખૂબ જ ફેશનમાં છે. શિફોન, જયોર્જટ, નાયલોન અને લાઇટ કોટન જેવા વોટર-ફ્રેન્ડલી ફેબ્રિક્સ વરસાદમાં પહેરવા માટે સારા રહે છે. આ સીઝનમાં લાઈટ પેસ્ટલ શેડ્સ, પિંક, બ્લૂ, પીચ કે મિન્ટ ગ્રીન જેવા રંગો ખૂબ જ સરસ લાગે છે. તે દેખાવને કુલ અને રિફ્રેશિંગ બનાવે છે.
સાથે થોડો સ્પાર્ક ઉમેરવો હોય તો સિક્વન્સવાળું ફ્રોક પણ સારી પસંદગી છે. ઓફ શોલ્ડર, રફલ અને બેલ્ટેડ ફ્રોક લુકમાં વધારે એલીગન્સ લાવે છે. શોર્ટ ફ્રોક : ગોઠણ સુધીની આ ફ્રોક ખાસ યુવતીઓમાં ફેમસ છે. સીધી અને ફ્લોવી કટવાળી આ ફ્રોક હળવી હોય છે અને વરસાદમાં ભીંજાઈને પણ ભારે લાગતી નથી. ફ્લોરલ, બટનવાળી કે રફલ જેવી ડિઝાઈન દેખાવમાં નજાકત લાવે છે.
🔹 ની-લેન્થ ફ્રોક : ગોઠણથી થોડી નીચે લંબાઈવાળી ની લેન્થ ફ્રોક્સ ઓફિસથી લઇને ડેઈલી વેર માટે સુંદર વિકલ્પ છે. આમાં બેલ્ટેડ, ફ્લેર અને એ-લાઇન ડિઝાઈન વધુ લોકપ્રિય છે.
🔹 પ્રિન્ટેડ ફ્રોક : ફુલ, બટરફ્લાય, ટ્રોપિકલ પાંદડા કે જીઓમેટ્રિક પ્રિન્ટવાળી ફ્રોક ફ્રેશ અને યુથફુલ લાગે છે. આ પ્રિન્ટ ખાસ કરીને વરસાદી વાતાવરણમાં જીવંત દેખાવ આપે છે.
ફેબ્રિકની પસંદગી
જયોર્જટ અને શિફોન હળવા, ઝડપથી સૂકાઈ જાય અને ફ્લોવી દેખાય. આવા ફેબ્રિક શરીરને વળગીને નથી રહેતા આથી વરસાદમાં ભીંજાય જાય તો પણ કોઈ ઉપ્સ મોમેન્ટનો સામનો નહીં કરવો પડે. પોલિએસ્ટર અને નાયલોન વોટર રેપેલન્ટ હોય છે, એટલે પાણી ઓછું શોષે પણ પાણીને ટકવા પણ ન દે. આ મટીરિયલ ભીંજાય જાય તો પણ તેના પરથી પાણી ખરી જાય. લાઇટ કોટન સામાન્ય વરસાદ માટે આરામદાયક વિકલ્પ બની રહે. બોડી ફ્રેન્ડલી હોવાથી તાજગીસભર લાગણી આપે.
વરસાદમાં કેમ રહે ફ્રોક્સ કમફર્ટેબલ?
ટૂંકી લંબાઈ હોવાથી કાદવ-કીચડ વગેરે લાગવાની સંભાવના ઓછી
સૂકાવામાં સરળ અને ભીંજાઈ ગયા પછી શરીર પર ઓછી ભારે લાગે, વોટરફ્રેન્ડલી ફેબ્રિકસના કારણે ત્વચા પર વળગેલું ન રહે, મૂવમેન્ટ સરળ બને છે. વરસાદી રસ્તાઓ પર ચાલવામાં સરળ રહે, ટૂંકા સમય માટે બહાર જવું હોય ત્યારે પહેરવા માટે સૌથી સરળ ઓપ્શન.
સ્ટાઇલિંગ ટિપ્સ
ફ્રોક સાથે વોટરપ્રૂફ સેન્ડલ કે રબર શૂઝ પેર કરો, નાના સ્લિંગ બેગ કે હેન્ડી રેઈન પાઉચ પણ લુકમાં ચાર ચાંદ લગાવે, હળવી જ્વેલરી કે એક સ્ટેટમેન્ટ એરિંગ્સ પણ સુંદર લાગશે, વોટરપ્રૂફ બેગ અને સ્માર્ટ એસેસરી સાથે લૂકને બેલેન્સ કરો.
તો, આ વરસાદી માહોલમાં ફેશનને ન થવા દેશો તમારાથી દૂર. આજે જ તમારા વોર્ડરોબમાં ફેન્સી ફ્રોક ઉમેરો. જે તમારાં લુકને આકર્ષક પણ બનાવશે અને કમફર્ટ પણ!

ઉત્તર : અત્યારે જમાનો સોશિયલ મીડિયાનો છે અને આજની પેઢી સોશિયલ મીડિયાને વધારે મહત્ત્વ આપે છે. જોકે તમારા જણાવ્યા મુજબ તમારી દીકરી જો સતત સોશિયલ મીડિયા પર જ એક્ટિવ રહેતી હોય અને એના મિત્રવર્તુળમાં પુરુષમિત્રોની સંખ્યા વધારે હોય તો એના પ્રત્યે થોડું કડક વલણ અપનાવવું જરૂરી છે. તમે એને ઇન્ટરનેટનો ઉપયોગ કરવાનો સમય નિશ્ચિત કરી દો. કમ્પ્યુટર અથવા મોબાઇલમાં ઇન્ટરનેટ સાવ બંધ કરી દો. વળી, એના મિત્રો કેવા છે, તે વિશે પણ પૂરતી જાણકારી મેળવો અને જરૂર લાગે તો તેમની સાથે મિત્રતાની સ્પષ્ટ શબ્દોમાં ના કહી દો. આ બાબતમાં તમે જ્યાં સુધી કડક વલણ નહીં અપનાવો, ત્યાં સુધી તમારી દીકરીની આદત છૂટશે નહીં.
પ્રશ્ન : હું એક છોકરા સાથે છેલ્લાં ચાર વર્ષથી રિલેશનશિપમાં છું. અમે લગ્ન કરવા માગીએ છીએ પણ મારો પરિવાર એ માટે તૈયાર નથી કારણ કે અમારી જ્ઞાતિ જુદી છે. મારા ભાઈનો સંબંધ હતો ત્યારે મારી મમ્મી તેને સપોર્ટ કરતી હતી પણ મારા માટે તૈયાર નથી. મારી પાસે બે વિકલ્પ છે. હું ભાગીને લગ્ન કરી લઉં કે અમે એકબીજાને ભૂલી જઇએ, પણ હું એના વગર નથી રહી શકતી. અમારે શું કરવું જોઈએ?- એક યુવતી
ઉત્તર : તમે જેની સાથે ચાર વર્ષથી રીલેશનશિપમાં છો, તેની સાથે લગ્ન કરાવી આપવા માટે તમારાં મમ્મી ના કહે છે, જ્યારે તમારા ભાઇના સંબંધમાં એમણે સપોર્ટ કર્યો હતો. સૌથી પહેલી વાત તો એ જ કે હવેના જમાનામાં ભાઇને સપોર્ટ કરવો અને અલગ જ્ઞાતિમાં લગ્ન કરવા જેવી બાબતોને મહત્ત્વ આપવામાં આવતું નથી. તમારાં મમ્મીને વાત કરો, શાંતિથી સમજાવો અને તમારા પ્રેમીને પણ કહો કે એ પોતાનાં માતા-પિતાને વાત કરી તમારા પરિવાર પાસે તમારા હાથની માગણી કરે.
પ્રશ્ન : મારો દીકરો અત્યારે બારમા ધોરણમાં ભણે છે. એ અભ્યાસમાં ઠીકઠાક છે, પણ એનામાં બીજા કામકાજની હોશિયારી ઘણી છે. એ કંઇ પણ વસ્તુ ખરાબ થઇ ગઇ હોય, તો તરત રીપેર કરી નાખે છે, ક્યારેક ઘરમાં પંખો કે એ.સી. ન ચાલતાં હોય, તો તે પણ રીપેર કરે છે. મારે એને કયા ક્ષેત્રમાં આગળ વધારવો જોઇએ?
- એક પુરુષ
ઉત્તર : તમારો દીકરો અભ્યાસમાં ભલે વધારે હોશિયાર ન હોય, પણ એનામાં જો આ રીતની અન્ય આવડત હોય, તો એને બારમા ધોરણ પછી આઇટીઆઇ કે ઇલેક્ટ્રિકલ સંબંધિત કોઇ કોર્સ કરાવી દો. એને જેમાં વધારે સમજ પડતી હોય એવો અભ્યાસક્રમ હશે, તો ચોક્કસપણે એ અભ્યાસમાં હોશિયાર થશે અને ભવિષ્યમાં પોતાની રીતે પગભર થઇ શકશે. તમે એને અભ્યાસ અંગે બીનજરૂરી રોકટોક ન કરશો. એને જેમાં રુચિ હોય તેમાં આગળ વધવા દો. પ્રશ્ન : મારી સગાઇ થયાને ચાર મહિના થયા છે. મારી ફિઆન્સી ઘણી વાર મને એવા મેસેજીસ મોકલે છે કે મને એવું લાગે છે કે એ વધારે પડતી ઉત્તેજના ધરાવે છે. અત્યારથી આ પ્રકારના મેસેજીસ મોકલે છે, તો લગ્ન પછી એ મારી પાસે કંઇકેટલીય અપેક્ષા રાખશે. કદાચ મારાથી એ અપેક્ષાઓ પૂરી ન થાય તો અમારું સહજીવન નિષ્ફળ નીવડશે એવી મને શંકા જાગે છે. યોગ્ય માર્ગદર્શન આપશો. - એક યુવાન
ઉત્તર : તમારી ફિઆન્સી ભલે તમને ગમે તેવા મેસેજીસ મોકલતી હોય, પણ જ્યાં સુધી તમે મક્કમ હશો ત્યાં સુધી આ બધી બાબતોની કોઇ અસર થશે નહીં. વળી, તમે પણ માત્ર મેસેજીસ પરથી એવું ધારી લો છો કે એ વધારે ઉત્તેજના ધરાવે છે એ પણ યોગ્ય નથી. બનવાજોગ છે કે એ આ રીતે તમારી ચકાસણી પણ કરતાં હોય. તમે ખોટા વિચારો કર્યા વિના શાંતિથી તમારાં લગ્ન થાય તેની રાહ જુઓ. લગ્ન પછી બધું બરાબર થઇ જશે. પ્રશ્ન : મને ઘણા સમયથી મારી સાથે કામ કરતી એક યુવતી ગમે છે. મેં એને એક-બે વાર મારા મનની વાત પણ જણાવી છે, પણ એના તરફથી મને કોઇ જવાબ મળ્યો નથી. એ દરેક બાબત મારી સાથે શેર કરે છે અને અમે એકબીજાની ખૂબ નજીક છીએ, તો પણ એ મારી લાગણીને કેમ સમજતી નહીં હોય? હું શું કરું?
- એક યુવાન
ઉત્તર : તમને જે યુવતી ગમે છે, તે તમારી સાથે પોતાની બધી વાત શેર કરતી હોય અને તમે બંને ગમે એટલા એકબીજાની નજીક હો, તો પણ જરૂરી નથી કે એ તમને પ્રેમ કરતી હોય. તમે ભલે એને તમારા મનની વાત જણાવી હોય, પણ બનવાજોગ છે કે એ તમને માત્ર એના મિત્ર જ સમજતી હોય અને બીજી કોઇ પ્રકારની લાગણી એના મનમાં ન હોય. તેથી તમને એ કંઇ જવાબ ન આપતી હોય. તમે એકતરફી લાગણીમાં ખેંચાયા વિના એની સાથે માત્ર મિત્રતા રાખો તો વધારે સારું રહેશે. પ્રશ્ન : અમારાં લગ્ન પહેલાં મારા પતિ એમની સેક્રેટરી સાથે સંબંધ ધરાવતા હતા. એ બંને ઘણી વાર હોટલમાં કે ટૂર પર સાથે જતાં હતાં. લગ્ન પછી મારા પતિએ આ સંબંધ પર પૂર્ણવિરામ મૂકી દીધું અને બીજા સેક્રેટરીને રાખી લીધા. તેમની પહેલી સેક્રેટરી હવે તેમના ફોટા અને વિડીયો બતાવીને તેમને બદનામ કરવાની ધમકી આપે છે. અમારે શું કરવું? - એક મહિલા

ઉત્તર : તમારાં લગ્ન પહેલાં તમારા પતિને જે કંઇ સંબંધ હતા તેના પર તેમણે લગ્ન પછી પૂર્ણવિરામ મૂકી દીધું અને એ સેક્રેટરીના સ્થાને બીજાને રાખી લીધા છે. આ કારણસર તેમની સેક્રેટરી અકળાઇ હોય કેમ કે એના માટે તો બધા મોજશોખ બંધ થઇ ગયા. આથી એ કદાચ તમારા પતિ પાસેથી પૈસા પડાવવા ઇચ્છતી હોય અને તેથી તેમને ફોટા કે વિડીયો માટે બદનામ કરવાની ધમકી આપતી હોય. ચિંતા કરવાની જરૂર નથી. એ કંઇ નહીં કરે કેમ કે જે કંઇ બન્યું હતું એ એની સંમતિથી થયું હતું. સારી વાત એ પણ છે કે પતિએ તમારી સાથે ખુલ્લા દિલે દરેક વાત શેર કરી. એક પત્ની તરીકે તમે પતિની પડખે ઊભા રહો. તેની સાથે કડક શબ્દમાં વાત કરો અને કહો કે જરૂર લાગશે તો કાનૂની પગલા લેતા પણ અચકાશો નહીં, બદનામીનો ડર એને પણ વધુ હોય. તે તમને ડરાવી રહી છે. પ્રશ્ન : મારા ભાઇનો એક મિત્ર મને ખૂબ ગમે છે. એ મારાથી ત્રણ વર્ષ નાનો છે, પણ મને એના માટે અનહદ લાગણી છે. મેં મારા ભાઇને એના વિશે વાત કરી, તો મારા ભાઇએ એની સાથેની મિત્રતા તોડી નાખી. હવે હું એને જોઇ પણ શકતી નથી. હું શું કરું? - એક યુવતી
ઉત્તર : તમને તમારા ભાઇનો મિત્ર પસંદ છે, એ તમારાથી નાનો હોય તેનાથી કંઇ ફરક નથી પડતો. સમસ્યા એ છે કે તમારા ભાઇએ એની સાથેની મિત્રતા તોડી નાખી તેથી તમે હવે એ યુવાનને મળી કે જોઇ શકતા નથી. તમે આ અંગે તમારાં માતા-પિતાને વાત કરો. જોકે ઉંમરને આ બાબત સાથે કંઇ લાગતું-વળગતું નથી. તમારાં માતા-પિતાને વાત કરશો, તો તેઓ તમને જરૂર એ યુવાન સાથે સંબંધ ગોઠવી આપવામાં મદદ કરશે. પ્રશ્ન : મારી સાથે એક યુવતી છે, જેને મારું કામ હોય ત્યારે મારી સાથે ખૂબ સારી રીતે વર્તે છે, મારા માટે નાસ્તો લાવે, પ્રેમથી વાતો કરે, પણ એનું કામ થઇ જાય પછી એ જાણે મને ઓળખતી જ ન હોય એવો વ્યવહાર કરે છે. મને એનું આવું વર્તન જોઇ દુ:ખ થાય છે. હું શું કરું?
- એક યુવતી
ઉત્તર : તમારી સહકર્મી યુવતી જો તમારી સાથે જરૂર પૂરતી અને ખાસ કરીને કામ પૂરતી જ તમારી સાથે વાતચીત કરતી હોય, તમારા માટે નાસ્તો લાવતી હોય તો તમારે જ સમજવાની જરૂર છે કે એ યુવતી માત્ર પોતાના સ્વાર્થ માટેથી આ બધું કરે છે. આવી સ્વાર્થી યુવતીઓ માટે દુ:ખી થવાનું છોડી દો અને તમારા કામ સાથે નિસ્બત રાખો. એ યુવતી તમારા માટે કંઇ પણ લઇને આવે તો પણ પ્રેમથી એને ના કહી દો અને વધારે પડતી નિકટતા પણ ન દાખવો. એને પણ ખ્યાલ આવી જશે કે એના સ્વાર્થી વર્તનની તમને જાણ થઇ ગઇ છે.

જોબન છલકે:નસીબના ખેલ ન્યારા
https://www.divyabhaskar.co.in/magazine/madhurima/news/games-of-chance-135347991.html

શેફાલી પંડ્યા ‘અમી’ અમૃતા હમણાં-હમણાંથી કંઇક અલગ જ મૂડમાં જણાતી હતી. પહેલાં તો અમૃતા એકદમ ગંભીરતાથી કામમાં જ વ્યસ્ત જોવા મળે. કોઇની સાથે વાતચીત કરવાની થાય, તો પણ જરૂર પૂરતી વાત કરીને કામમાં લાગી જાય. એ અમૃતા આજકાલ ક્યારેક કોઇ રોમેન્ટિક ગીત ગણગણતી હોય, તો ક્યારેક સેલફોન પર લાંબી લાંબી વાતો કરતી હોય. અરે! લંચ-અવરમાં પણ એ હવે તો સાથીદારો સાથે શેરિંગ કરતી થઇ ગઇ હતી.
એનું આવું બદલાયેલું વર્તન જોઇ સ્ટાફમાં ઘણાને નવાઇ લાગતી અને કેટલાક જાતજાતની અટકળો કરતા, ‘ચોક્કસ કોઇક છોકરો મળી ગયો લાગે છે, નહીંતર આ મૂંજી આટલી બદલાયેલી ન હોય.’ તો કોઇ કહેતું, ‘ના યાર, કદાચ બીજી સારી જોબ મળી હોવી જોઇએ.’ કોઇ કહેતું, ‘અરે તમે લોકો નહીં સમજો. આ અમૃતા એક નંબરનો નૌટંકી યુવતી છે. એનું મન સહેલાઇથી કળી ન શકાય.’ આમ, આ બધી વાતોમાં અમૃતા તો પોતાની રીતે કામ કરતી રહેતી હતી.
એક દિવસ અમૃતા ઓફિસે ન આવી. એકાદ દિવસની રજા હોય તો કોઇને ખાસ ચિંતા ન થાય કે કેમ ગેરહાજર છે? પણ અમૃતા તો એ પછી પણ અઠવાડિયાં સુધી ઓફિસે આવી નહીં! ન તો એનાં તરફથી કોઇ સમાચાર આવ્યા. બધાં ફરી વિચાર કરવા લાગ્યા કે આખરે અમૃતા ક્યાં ગાયબ થઇ?
પંદર દિવસ વીત્યા અને અમૃતા ઓફિસે આવી. છેલ્લે જે અમૃતાને બધાએ મોજથી ખુશખુશાલ રીતે કામ કરતી જોઇ હતી, તેનાં સ્થાને આજે ઓફિસે આવેલી અમૃતા સાવ અલગ જ સ્થિતિમાં હતી. ઉદાસ ચહેરો અને લાઇટ કલરનો ડ્રેસ પહેરી એ વ્હીલ-ચેરમાં બેસી ઓફિસે આવી. એને ઓફિસે લાવનાર કોઇ હેન્ડસમ યુવાન હતો. અમૃતાની ચહેરા પર આછી ઉદાસીની છાયા સાથે થોડો ગર્વ પણ વર્તાતો હતો.
અમૃતાને આવેલી જોઇ બધાં એની આસપાસ ભેગાં થયાં અને કેમ આટલા દિવસ નહોતી આવી, તે અંગે પૂછવા લાગ્યાં. તે સાથે એ વ્હીલ-ચેર પર બેસીને કેમ આવી તે અંગે પણ સવાલોની ઝડી વરસી રહી. અમૃતાએ સૌથી પહેલાં તો પોતાને ઓફિસે લાવનાર યુવાનનો પરિચય બધાં સાથે કરાવતાં કહ્યું, ‘આ મારા ફિઆન્સે છે, આકાર. અને આકાર, આ બધાં મારા સહકાર્યકરો…’ આકારે સૌની સાથે શેક-હેન્ડ કર્યા.
અમૃતા એના બોસને મળીને બહાર આવી, પછી સૌના આગ્રહથી એ આકાર સાથે કેન્ટીનમાં ગઇ. ત્યાં એણે પોતાની વાત રજૂ કરી, ‘આકાર સાથે મારી સગાઇ થયે એક મહિનો થવા આવ્યો છે. હું પંદર દિવસ પહેલાં ઘરે પાછી ફરતી હતી, ત્યારે મારી સ્કૂટી સ્લિપ થઇ ગઇ. મારા પગનું હાડકું ફ્રેક્ચર થઇ ગયું એટલે ડોક્ટરે મને દોઢ મહિનો આરામ કરવાનો કહ્યો છે. મેં બોસને જાણ કરી અને એમણે મારી રજા મંજૂર કરી દીધી, પણ ઘરમાં આખો દિવસ હું એકલી કંટાળી જાઉં છું.
આજે તો મને વિચાર આવ્યો કે તમને બધાંને મળવા આવું અને જો બોસ હા કહે તો વ્હીલ-ચેર પર ઓફિસે આવવાનું શરૂ કરી દઉં. બોસે મને મંજૂરી આપી દીધી છે…’ અમૃતાના અવાજમાં થોડી ભીનાશ હતી.
આકાર બોલ્યો, ‘તમે બધાં પણ અમૃતાનું ધ્યાન રાખજો. આમ તો ડોક્ટરનું કહેવું છે કે એને કંઇ તકલીફ નહીં પડે, પણ હા, એને કાયમ માટે હવે ક્લચીઝ લઇને ચાલવું પડશે. હમણાં તો હું જ એને વ્હીલ-ચેરમાં બેસાડી મારી કારમાં મૂકવા-લેવા આવીશ…’ આકાર બોલી રહ્યો, ત્યારે સ્ટાફનાં સૌએ કહ્યું, ‘તમે ચિંતા ન કરો. અમૃતાને અમેં અહીં કંઇ તકલીફ પડવા નહીં દઇએ.’ આકારે સૌનો આભાર માન્યો.
અમૃતા જ્યારે ઘરે જવા નીકળી, ત્યારે સ્ટાફના સૌ એને લિફ્ટ સુધી મૂકવા આવ્યા. એ વખતે અમૃતાએ કહ્યું, ‘અત્યાર સુધી મને ખ્યાલ જ નહોતો કે તમે સૌ અને આકાર મને આટલો બધો પ્રેમ કરો છો. સાચે જ હું ખૂબ નસીબદાર છું.’ એ પછી આકારે એને કારમાં બેસાડી અને કાર આગળ વધી ગઇ.

સેતુ:સ્માઇલ પ્લીઝ
https://www.divyabhaskar.co.in/magazine/madhurima/news/smile-please-135347988.html

લતા હિરાણી એક રખડેલ લાગતો છોકરો આવ્યો. એને એના માપનું ટીશર્ટ મળ્યું અને ફોટોગ્રાફરને સારું સ્માઇલ. પોટલામાં ભરેલાં જૂનાં કપડાં પૂરાં થયાં આપમેળે ને સહજતાથી ન ખીલતા લોક એ
દંભના દરિયા છલકતા લૈને ફરતા લોક એ
‘સ્મા​​​​​​​​​​​​​​ઈલ પ્લીઝ...’ અરીસામાં જોતાં કૃપા મેડમના કાનમાં રણઝણ્યું. ફિક્સ સ્માઇલ સાથે ફૂલ મીરરમાં મોટો ચાંદલો અને પીળી સાડીમાં એ સુંદર લાગતાં હતાં. એક માપસરનું સ્માઇલ એમના ચહેરા પર ચીપકાયેલું જ રહેતું. એમાં કોઈ ફેરફાર ન થાય. અચાનક ક્યાંક સાડીની કિનાર વળેલી દેખાઈ. એણે કંકુને બૂમ મારી.
‘તને કેટલી વાર કહ્યું છે કે મારી સાડીઓ પ્રેસમાંથી આવે પછી જોઈ લેવી.’
‘સોરી મેમ. જોઈ તો હતી પણ આટલું ધ્યાન બહાર રહ્યું. લાવો એટલામાં જરા પ્રેસ મારી દઉં.’
‘હવે ટાઈમ ક્યાં છે બદલવાનો? તારે ચીવટ રાખવી જોઈએ.’ કંકુ નીચી મુંડી કરીને ઊભી રહી.
‘હવે બાકીના કામ માટે કહેવું પડશે?’
કંકુ એકદમ સફાળી જાગી ગઈ હોય એમ એ દોડીને પર્સ લઈ આવી. મેડમની સાડી સાથે મેચિંગ સેન્ડલ કાઢ્યાં. ગોગલ્સ અને છત્રી ગાડીમાં મૂકી આવી. મોબાઇલમાં રિંગ વાગી. ‘હેલો, વાહ, ફાઇન. લહેર ક્લબ પણ જોડાય છે. એ લોકો કપડાં લાવે છે ને?’
‘ના મેડમ, જે ખર્ચ થશે એનો અડધો આપી દેશે. ફોટોગ્રાફર બોલાવ્યો છે, એ લોકોને નાસ્તો આપવાનો છે.... જોકે એ લોકોએ આપણે બધા ‘તૃપ્તિ’માં લંચ લેશું એમાં ભાગ આપવાની ના પાડી છે.’
‘બરાબર છે. પણ બધી ચોખવટ કોણે કરી? હશે, તમે કામ સારું કરો છો.’ કૃપા મે’મ ગાડીમાં ગોઠવાયા. ‘ડેકીમાં બધાં કપડાં આવી ગયા?’
‘જી મે’મ, બીજાં મૂકવા છે? હજી ઘણી જગ્યા છે. બે પોટલાં છે. એક પેલી બહેનોની સંસ્થાએ મોકલાવ્યું હતું અને એક આપણું.’
‘ના, ના. ભાઈ તમે ગાડી સ્ટાર્ટ કરો. આપણે પહોંચવામાં મોડું થશે.’
ગાડી નજીકના ગામે પહોંચી. સંસ્થાનાં બીજાં લોકો આવી ગયાં હતાં. ગામનાં લોકો હજુ આવ્યાં નહોતાં. ડ્રાઇવરને બોલાવવા મોકલ્યો. ખોબા જેવડું ગામ. તરત દસ-પંદર લોકો આવી ગયા. ડ્રાઇવર બોલ્યો, ‘હજી બીજાં આવે છે.’
‘ઓહ...’ તાપ બરાબર લાગતો હતો. કૃપા મેડમ અને બીજાં સભ્યો પોતપોતાની ગાડીમાં જ એસી ચાલુ રાખીને બેસી રહ્યા. થોડીવારમાં ચાલીસ-પચાસ લોકો થઈ ગયા. બધાં પોતાની ગાડીમાંથી નીચે ઉતર્યા. ગાડીમાંથી ઉતરતાં મેડમે ફોટોગ્રાફર આવી ગયો છે કે નહીં એ ચેક કરી લીધું. પેપર ડિશોમાં નાસ્તો કઢાયો, મેડમ અને બીજાઓના હાથે અપાયો. ફોટાઓ લેવાયા. ‘બેન મને... બેન મને...’ કરતાં એ ચીંથરેહાલ બાળકો અને મોટાંઓ વીંટળાઇ વળ્યા. ધક્કામુક્કીમાં કેટલાયની ડિશ હાથમાંથી પડી ગઈ. એમને ફરી અપાયું. એ બધા તડકામાં લાહ્ય જેવી ભોમ પર નીચે બેસીને ખાઈ રહ્યાં હતા. હજી કપડાં વહેંચવાના બાકી હતા.
ઘડીક હાશ કરતાં સૌ ફરી ગાડીમાં ગોઠવાયા. ડ્રાઈવર અને બીજા એકાદ-બે લોકો આ બધાં ખાઈને જતાં ન રહે એનું ધ્યાન રાખવામાં પડ્યા. કૃપા મેડમ અને સેક્રેટરી ગાડીમાં વાત કરતાં હતા. ‘આમાં ફોટા સારા ન આવ્યા હોય. બધાને લાઇનમાં રાખવાનું કહ્યું હતું પણ ખાવાનું જોઈ એકદમ એ બધા તૂટી પડ્યા.’
‘હા ભાઈ, આપણે સારા કામનો પ્રસાર કરવાનો છે. ફોટા તો સારા જોઈએ.’
‘મેમ હવે બે જણા કોઈ લાઇનમાંથી ખસે નહીં એનું ધ્યાન રાખશે અને એક-એકને બોલાવી કપડાં વહેંચશું.’
‘હા, અને ઝડપ કરવી પડશે. ગરમી વધતી જાય છે.’ નાસ્તાનો કાર્યક્રમ પૂરો થયો. આખા ટોળાંને દોડાદોડી નહીં કરવાની સૂચના અપાઈ.
કૃપા મે’મ ઊતર્યા. એકને ઈશારો થયો. એ અંદર ધસી ગયેલા પેટવાળો મજૂર આગળ આવ્યો. કૃપા મે’મ માપસરના સ્માઇલ સાથે હાથમાં ટીશર્ટ લઈને ઊભા હતા. ફોટોગ્રાફર અકળાયો, આ માણસ…. ‘ભાઈ આમ સામું જુઓ અને સ્માઇલ આપો.’
પેલો બાઘાની જેમ જોવા માંડ્યો. સ્માઇલ જેવું તો કશું એના ચહેરા પર આવ્યું નહીં. આપનારના હાથમાં રહેલા લાલ ટીશર્ટ પર એની નજર હતી. ફોટોગ્રાફરની સૂચના છતાં એને હસતાં ન જ આવડ્યું. એની આંખ પણ ઝીણી ને અંદર ધસેલી હતી!
બીજી બાઈ, બેઠી હતી ત્યાંથી જ હાથ લાંબો રાખીને દોડી. ‘મને હાડલો દ્યો ને બુન!’
‘સાડી તો નથી બહેન, પંજાબી જ છે બધાં. તારી દીકરીને આપજે.’
‘દીકરી કેદૂની મરી ગઈ બુન! હાડલો આલો તો કામ લાગે માડી!’
મેડમ થોડાં ખચકાયા. એમનું ફિક્સ સ્માઇલ માપથી જરા ઓછું થયું પણ ક્ષણભર જ. તરત બીજાને બોલાવવામાં આવ્યા. આવનાર એક બાળકી હતી. ફોટોગ્રાફરે બહુ હોંશથી એના તરફ કેમેરો ફોકસ કર્યો. એની ટબૂડી આંખો ખાલી કૂવા જેવી લાગતી હતી. એના હાથમાં દુપટ્ટો અપાયો. એ અસમંજસથી જોઈ રહી. ‘આનું શું કરવું!’ પણ એનું ગભરુપણું એ સવાલ ગળી ગયું. હાથમાં દુપટ્ટો લઈ નિરાશ પગલે એ પાછી વળી.

એક રખડેલ લાગતો છોકરો આવ્યો. એને એના માપનું જ ટીશર્ટ મળ્યું અને ફોટોગ્રાફરને સારું સ્માઇલ. બેય પોટલામાં ભરેલાં જૂનાં કપડાં પૂરાં થયાં. કામ પત્યું. થોડીક બાઈઓ સાડલા વગર નિરાશ થઈને ગઈ. બધા ‘તૃપ્તિ’ ભોજનથાળ તરફ નીકળ્યા.
કૃપા મેમ અને સેક્રેટરી ઘરે જઈને ફોટા જોવામાં પરોવાયા. સોએક જેટલા ફોટામાંથી વીસ પસંદ થયા કે જેમાં મેમનો ફોટો સરસ આવ્યો હતો. દાન લેનાર બધાનાં ફોટા ઠેકાણાં વગરના હતા...એક રઝળુને બાદ કરતાં... ‘આ ફોટા ફેસબુક પર અપલોડ કરી દઉં ને મેમ?’
‘એકવાર ફરી મને નજર કરવા દો.’ કહીને મેમે ફરી એકવાર ફોટા જોયા. બે કેન્સલ કર્યા અને પાંચ બીજા ઉમેર્યા પછી એમને હાશ થઈ.
‘ખર્ચ કેટલો આવ્યો છે?’
‘નાસ્તો, આપણું લંચ અને ફોટાના મળીને આઠ હજાર થયા છે મેમ.’
‘લહેર ક્લબ સાથે હિસાબ બરાબર કરજો અને મને જણાવજો. ખર્ચ પર ધ્યાન રાખવું પડે. સંસ્થા ચલાવવાની છે.’
‘જી મેમ. એમ તો આપણી ચાર ગાડી ગઈ. પેટ્રોલના ખર્ચ થયા ને!’ જોકે સેક્રેટરી મનમાં બોલ્યો, ‘તમારી ગાડી તો સંસ્થાના ખર્ચે જ ચાલે છે!’
‘રહેવા દો ભાઈ, આપણે સેવા કરવા બેઠા છીએ, હિસાબ કરવા નહીં.’
‘જી, મે’મ.’ મે’મે લખેલાં સુંદર પ્રેરણાત્મક લખાણ સાથે એણે ફોટા અપલોડ કર્યા. કૃપા મેડમ આ જોઈને રાજી થયા. હાશ, હવે નવો પ્રોજેકટ શોધવો પડશે. રાતે પરવારીને એમણે ફેસબુક ખોલ્યું, લગભગ 300 લાઈક્સ હતી અને દોઢસો લોકોએ અભિનંદન લખ્યા હતા. એમને હાશ થઈ. એમની નજર શોધતી હતી કે કોઈએ કૈંક સારું લખ્યું હોય તો સંસ્થાના મેગેઝિનમાં છાપી શકાય અને એવી એક કોમેન્ટ એમને મળી ગઈ... એમણે લખવા ડાયરી લીધી. પેલું માપસરનું સ્માઇલ ખાસ્સું મોટું થઈ ગયું...

કાવ્યાયન:મેરા દર્દ ન જાને કોઈ...
https://www.divyabhaskar.co.in/magazine/madhurima/news/no-one-knows-my-pain-135347971.html

હરદ્વાર ગોસ્વામી બસ, દુર્દશાનો એટલો આભાર હોય છે,
જેને મળું છું, મુજથી સમજદાર હોય છે. ઝંખે મિલનને કોણ જો એની મજા કહું!
તારો જે દૂરદૂરથી સહકાર હોય છે. ટોળે વળે છે કોઈની દિવાનગી ઉપર,
દુનિયાના લોક કેવા મિલનસાર હોય છે. દાવો અલગ છે પ્રેમનો દુનિયાની રીતથી,
એ ચૂપ રહે છે જેને અધિકાર હોય છે. કાયમ રહી જાય તો પેગંબરી મળે,
દિલમાં જે એક દર્દ કોઈ વાર હોય છે. જો એ ખબર પડે તો મજા કેટલી પડે,
ઈશ્વર જગતમાં કોનો તરફદાર હોય છે. જાણે છે સૌ ગરીબ કે વસ્તુ બધી ‘મરીઝ’,
ઈશ્વરથી પણ વિશેષ નિરાકાર હોય છે.
- મરીઝ 65માં એક ડોકટરે મરીઝ પાસે ગઝલો લખાવી ‘દર્દ’ નામે ગઝલ સંગ્રહ પોતાના નામે પ્રગટ કરવાના હતા પણ શૂન્ય પાલનપુરી અને અન્ય શાયરોના ઉહાપોહને કારણે એમ ન થયું. હવે એ ‘દર્દ’ સંગ્રહ ‘સમગ્ર મરીઝ’ રૂપે પ્રગટ થયો છે. ગુજરાતી સાહિત્યમાં ‘દર્દ’ રૂપે મરીઝની અપ્રગટ ગઝલો માણવા-મમળાવવા મળશે. આજે ડોક્ટર દિવસ છે તો દર્દની દાસ્તાન મરીઝની મહેફિલમાં માનવી રહી.
મરીઝ કોઈ પણ વિષયના શેર લખે પણ એમાં દર્દ અંતર્નિહિત હોય, હોય અને હોય. દર્દ એમનું પ્રથમ અને પ્રખર પાસું છે. મજાની વાત એ છે કે એ દર્દ મરીઝનું દર્દ છે. પોતે જે અનુભવ્યું અને આસ્વાદ કર્યો છે એ દર્દ છે. અનુભૂતિના એરણ પર હથોડા ખાઈ અને મજબૂત અને મજબૂર થયેલું દર્દ છે. અગ્નિપરીક્ષામાંથી પસાર થઇ સોના જેમ ચળકેલું અને ચમકેલું દર્દ છે. એમની મોટા ભાગની ગઝલના દરેક શેર નવા ભાવવિશ્વનનો ભંડાર ખોલે છે, અંતે ખળખળતા સાગરના તળિયે મુહોબતના મોતી મળે છે.
જો કે એમ જોવા જઇએ તો જગતનું મોટાભાગનું સાહિત્ય પ્રેમ ઉપર પ્રાપ્ત થશે. આમેય જગતને સુખી કરવું હોય તો પ્રેમ સિવાય આરો અને આરો-ઓવારો નથી. મરીઝનો પ્રેમ લાઉડ ન હતો, એ તો ‘ચુપ ચુપ ચાહ રહી’ વાળો પ્રેમ હતો. હાથમાં માથું લઈને પ્રેમગલીમાં પ્રવેશ મળતો હોય છે. કોઈને પ્રેમ કરતા હોય તો એના પાટિયા ડોકમાં ન બાંધવાના હોય, પ્રેમની વાત તો લોહીમાં લખાતી હોય છે. પ્રેમની પૂર્વશરત દર્દ છે. દર્દનો દરિયો તરો તો જ કમનીય કિનારો મળે છે.
મરીઝને પહેલેથી ભણવામાં રસ હતો જ નહીં. બે ચોપડી ભણ્યા બાદ એમની બે ગઝલની ચોપડી આજે યુનિ.માં ભણાવાય છે અને એમના પર અનેક વિધાર્થી Ph.D. થયા છે. એકવાર મરીઝને આર્થિક મદદ માટે મુશાયરોનું આયોજન થયું હતું. પણ વધેલી રકમ એમના સુધી પહોંચી જ નહીં ત્યારે મરીઝે કહ્યું કે ‘મારા પીવાના પૈસા આ લોકો ખાઈ ગયા’ મરીઝ અંતિમ ક્ષણ સુધી સર્જનરત રહ્યા. એમના શેર વાંચીને થાય કે ‘અરે આ તો મારા હૃદયનું દર્દ છે.’ મરીઝે ગઝલ ન લખી હોત તો ગુજરાતી ભાષાને દર્દનો પૂરો પરિચય કદાચ ન મળત...
કેવો ખુદા મળ્યો છે ભલા શું કહું ‘મરીઝ’
પોતે ન દે, બીજાની કને માગવા ન દે. મળો કે ના મળો, મનમાં તમે તો છો,
દિવસ ને રાત, પાંપણમાં તમે તો છો.
તમારી યાદ આંખોથી સતત ટપકે,
પલક ભીનાશના જળમાં તમે તો છો.
હવા સાથે ખબર મેં મોકલાવી’તી,
ભરમના શ્વેત કાગળમાં તમે તો છો!
પ્રણય દીવાનગી લાંબો સમય ચાલી,
છતાં એકાંતની પળમાં તમે તો છો.
નગરમાં આજ ‘રશ્મિ’ ઘર વગરનો છે,
હૃદયનાં વેરાન ઘરમાં તમે તો છો!
- રશ્મિ શાહ

કો’ક લાંબી મૂસાફરી પર જવાની જાણે
આ તૈયારી તો નથી ને!
અથવા તો કો’ક ખેપેથી પાછાં ફર્યાની
આ નિશાની?
શિયાળે રીંછ ઘારણમાં ચાલ્યું જાય
એમ વીતે છે મારા દિવસો ને રાત
એક જ જગાએ, એક જ ખૂણે
ઘૂંટણ છાતીએ ચાંપી
એકલવાયા, ચૂપચાપ.
ધીમા ધીમા અવાજોમાં
આઘાપાછા અજવાળામાં
ઊંધમુંધ અંધારામાં પડખાં ઘસું છું
થાક ઊતરે છે કે થાક ચઢે છે.
કળ વળતી નથી ગમ પડતી નથી
બીડેલી આંખના આકાશે
ભાળું ક્યારેક હંસોની લાંબી કતાર
તો ક્યારેક ઓરડીની નિર્જનતામાં
ચાલ્યાં આવેલાં
પારેવાંની ભોંઠપે ઘડીક જાગું,
ને ફરી ફફડાટોના પડઘે
કે પ્રહરોના લંબાતા પડછાયાની આડશે
પોઢી જાઉં.
સરી જાઉં ધૂપછાંવના એ જગતમાં
એ ઘારણમાં.
- પીયૂષ ઠક્કર ડૂબ્યા-તર્યા એક સમાનઃ
પાણીનો ઝબકાર ન પૂછ
દરિયા સામે એક જ બુંદઃ
લોહીનો પડકાર ન પૂછ.
તારા ભાગે આવ્યો બાગ,
ફોરમનો આકાર ન પૂછ.
આખી વાવ ઉલેચી નાખ,
તરસ તણો પ્રકાર ન પૂછ.
કાંડે વીંટાયો છે સાપ, કં
કણનો રણકાર ન પૂછ.
તારા હાથે છૂટ્યું તીર,
નાડીનો ધબકાર ન પૂછ.
- માવજી મહેશ્વરી આખી ને આખી માણસાઈ ગાયબ છે,
વધ્યું છે માત્ર હાડમાંસ સારવારમાં.
લેબોરેટરી, x-ray અથવા બ્લડ ટેસ્ટ,
માણસાઈની સારવાર જ સૌમાં શ્રેષ્ઠ.
- હિતેષ ચાવડા

ભરોસો પાર કરવા નાવ જોડી હોય છે
પછી શંકાની એણે ગાંઠ છોડી હોય છે.
છલોછલ વાદળાંને ક્યાં લગી રાખે ભરી
વરસવાની ગરજ એનેય થોડી હોય છે.
- જિજ્ઞા મહેતા

હવામાં પ્રસરતી મીઠી સુગંધ છે તું
પ્યારથી છલકાતો મીઠો જામ છે તું.
હૃદયમાં છુપાવીને ફરુ છું નામ તારું,
મારા આ જીવનનું બીજું નામ છે તું.
-પારસ મકીમ ​​​​​​​મેં એક બિલાડી પાળી છે,
તે રંગે બહુ રૂપાળી છે,
એ હળવે હળવે ચાલે છે,

ને અંધારામાં ભાળે છે,
દૂધ ખાય, દહીં ખાય,
ઘી તો ચપચપ ચાટી જાય,
તે ઉંદરને ઝટપટ ઝાલે,
પણ કૂતરાથી બીતી ચાલે,
એના ડિલ પર ડાઘ છે,
એ મારા ઘરનો વાઘ છે.- ત્રિભુવન વ્યાસ 22-5-1888 4-7-1975

પેરેન્ટિંગ:ઘરમાં બીજું બાળક ખુશી લાવે?
https://www.divyabhaskar.co.in/magazine/madhurima/news/will-another-child-bring-happiness-to-the-house-135345966.html

ચોક્કસ! બીજું બાળક ખુશી લાવે. ખુશી સાથે પરિવર્તન પણ લઈ આવે. આ સવાલ ઘણાબધા પેરેન્ટ્સનો આજે છે. એક બાળક હોય પછી બીજું લાવવું કે ન લાવું તેની અવઢવમાં તેઓ રહે છે. પહેલું બાળક આવનારા બાળકને પ્રેમપૂર્વક અપનાવશે કે પછી કોમ્પ્લિકેશન ઊભા થશે? એક વિચાર એ પણ છે કે ભાઈ-બહેન હશે તો ભવિષ્યમાં પહેલું બાળક એકલતા નહીં અનુભવે.
આવો જાણીએ, બીજું બાળક કેમ જરૂરી છે. મોટાભાગના કપલ વિચારે છે કે એક જ સંતાન હોય તો ઉછેર સારી રીતે થઈ શકે. તેનું કારણ વધતી મોંઘવારી છે. પરંતુ, વિચારવા જેવી વાત એ છે કે આપણે આ માનસિકતાથી આપણા બાળકને એકલતાની ટેવ પાડી રહ્યા છીએ, કારણ કે આજના સમયમાં સંયુક્ત પરિવાર પણ નથી રહ્યા, જેથી બાળકો કાકા, બાપાના બાળકો સાથે મળીને રહેતા શીખી જાય. હવે તો વિભક્ત પરિવારનું ચલણ છે તેમાં પણ એક જ સંતાન હોય તેની અસર તે બાળકના વ્યવહાર પર સ્પષ્ટ દેખાય છે.
જયારે પ્રથમ બાળક પછી બીજું બાળક પરિવારમાં આવે છે ત્યારે તેને જોઈને પ્રથમ બાળકમાં મેચ્યોરિટીની ભાવના આવી જાય છે. ધીરેધીરે તે મમ્મીના નાનામોટા કામમાં મદદ કરે છે. પોતાના કામ જાતે કરતા શીખી જાય.
પ્રથમ બાળક જયારે એકલું હોય છે ત્યારે તે વિચારે છે કે જે પણ તેની પાસે છે તે બધું તેનું છે અને તે કોઈની પણ સાથે પોતાની વસ્તુ શેર કરતું નથી. જેના લીધે કોઈવાર મહેમાન આવ્યા હોય તો તેમના બાળકો સાથે આપણા બાળકનો આવો વ્યવહાર શરમમાં મૂકી દેતો હોય છે. પરંતુ, બીજું બાળક જન્મતા તે વસ્તુ શેર કરતા શીખે છે.
પરંતુ, એટલું ધ્યાન રહે કે પરિવાર કે પાર્ટનરના દબાણમાં આવીને બીજી પ્રેગ્નન્સી પ્લાન ન કરો, પહેલાં પોતે તૈયાર થાઓ. તમારી ફાઇનાન્શિયલ કંડિશન સારી છે અને તમારું સ્વાસ્થ્ય સારું છે તો બીજા બાળકનો પ્લાન કરવો તમારા માટે સુખમય સાબિત થશે. સૌથી મહત્ત્વની વાત તમે બીજું બાળક કરો છો તો બંને પર સમાન ધ્યાન આપો.
બાળક સાથે પ્રેમથી વાત કરો કે પરિવારમાં એક નાનું બાળક આવશે તો તને ગમશે? તેને સમજાવો કે તે તમને હંમેશાં વહાલો રહેશે. તેનું સ્થાન કોઈ નહીં લઈ શકે. તૈયારીમાં તેને સામેલ કરો જેમકે કપડાંની પસંદગી કરાવવી, રુમ સજાવવો, નામ વિચાવું. બાળકને તેનો નાનપણનો ફોટો બતાવો અને કહો જયારે તે નાનો હતો ત્યારે બધાને બહુ ખુશી આપતો હતો. આવનારું પણ તેને ખુશી આપશે. ભાગીદારીની ભાવના વિકસાવો જેમ કે હવે તે 'મોટો ભાઈ' કે 'મોટી બહેન' બનશે. નાનાને કેવી રીતે સાંભળવો, પ્રેમ કરવો વગેરે વિશે વાર્તા દ્વારા તેને સમજાવો.
નવું મહેમાન આવી જાય ત્યારે પ્રથમ બાળક અવગણિત ન થાય તેનું ધ્યાન રાખો. શિશુ જન્મે ત્યારે હોસ્પિટલ લઈ જઈપ્રેમપૂર્વક મળાવો. જ્યારે તે કંઈ સારું કરે ત્યારે વખાણ અવશ્ય કરો. ધ્યાન રાખો પ્રથમ સંતાન માટે આ બદલાવ નવો છે. બીજું બાળક પરિવાર માટે આનંદ અવશ્ય લાવે છે. બસ, જરુરી છે થોડી તૈયારીઓ!

ઉત્તર : પ્રેગ્નન્સી દરમિયાન ઘણી મહિલાઓને ગળ્યું ખાવાની વધારે ઇચ્છા થતી હોય છે. ગર્ભાવસ્તા દરમિયાન તમે આઇસક્રીમ પ્રમાણસર ખાઇ શકો છો. એ ધ્યાન રાખવું કે આઇસક્રીમ પેશ્ચુરાઇઝ્ડ દૂધમાંથી અથવા તો ઘરે બનાવેલો હોય તો વધારે સારું. અનહેલ્ધી સોફ્ટ આઇસક્રીમ ન ખાવ કેમ કે તેમાં બેક્ટેરિયા હોઇ શકે છે. તદુપરાંત, હાઇ કેફીન ધરાવતો આઇસક્રીમ ન ખાવ. તે સાથે આઇસક્રીમમાં ફેટ કેટલા પ્રમાણમાં છે, તેનું પણ ધ્યાન રાખવું. તમે ઇચ્છા થાય તો પ્રમાણસર આઇસક્રીમ ખાઇ શકો છો.
પ્રશ્ન : અમારાં લગ્નને એક વર્ષ થયું છે. મારા પતિની ઇચ્છા છે કે અમારે હજી બે વર્ષ સંતાન ન હોય તો સારું. મેં એમને સંમતિ આપી છે, પણ એ કહે છે કે મારે બર્થ-કન્ટ્રોલ પિલ્સ લેવી. એ કોઇ પ્રકારે પ્રીકોશન રાખવા નથી ઇચ્છતા. મેં સાંભળ્યું છે કે આ પિલ્સ વધારે સમય લેવાથી શારીરિક સાઇડ ઇફેક્ટ થાય છે. એ સાચું છે?
- એક યુવતી
ઉત્તર : તમારા પતિ અને તમે હમણાં સંતાન નથી ઇચ્છતાં અને તમારા પતિનું કહેવું છે કે તમે બર્થ-કન્ટ્રોલ પિલ્સ લો તો આ અંગે તમે કોઇ સારા ગાયનેકોલોજિસ્ટની પાસે જઇ, પહેલાં તો તમારી શારીરિક તપાસ કરાવો. સંતાન ન થાય એ માટે કઇ બર્થ-કન્ટ્રોલ પિલ્સ લેવી જોઇએ તે અંગે તેમને પૂછી જુઓ અને સાથોસાથ તેની સાઇડ ઇફેક્ટ શું થાય તે વિશે પણ જાણકારી મેળવી લો. ગાયનેકોલોજિસ્ટની સલાહ લીધા વિના તમારી જાતે જ કોઇ પ્રકારની દવાઓ લેતાં નહીં. ગાયનેકોલોજિસ્ટ જે પ્રિસ્ક્રાઇબ કરી આપે તે પિલ્સ લેવાથી સાઇડ ઇફેક્ટ થવાની સંભાવના પ્રમાણમાં ઓછી રહે છે.
પ્રશ્ન : મારી ઉંમર પાંત્રીસ વર્ષ છે. મને ડાયાબિટીસ છે. મને છેલ્લા ત્રણ-ચાર મહિનાથી માસિકસ્રાવ નથી આવ્યો, તો શું મારો મેનોપોઝ શરૂ થઇ ગયો હશે? મને યોગ્ય માર્ગદર્શન આપશો. - એક મહિલા
ઉત્તર : ડાયાબિટીસના પેશન્ટે ખાણી-પીણીની બાબતમાં સચેત રહેવાની જરૂર છે. જો તમને ડાયાબિટીસ હોય અને તમને બ્લડસુગરનો ખ્યાલ ન રહેતો હોય, તો તમને સ્વાસ્થ્ય સંબંધિત અનેક સમસ્યાઓનો સામનો કરવો પડી શકે છે. ઘણી મહિલાઓને ડાયાબિટીસ હોય તો તેમના હોર્મોન્સમાં ફેરફાર થતા હોય છે. હોર્મોન્સ બદલાતા ઇન્સ્યુલિન વધે છે, જે ઇન્સ્યુલિન રેઝિઝટન્સ હોઇ શકે છે. જેના કારણે તમારા પીરિયડ્સ અનિયમિત થઇ શકે છે. અલબત્ત, ડાયાબિટીસ હોય તેવી તમામ મહિલાઓમાં આ સમસ્યા જોવા મળતી નથી. છતાં તમારી જેમ કેટલીક મહિલાઓને વહેલો મેનોપોઝ આવવાની કે પીરિયડ્સ વહેલા-મોડા આવવાની સમસ્યા થઇ શકે છે. પ્રશ્ન : અમારાં લગ્નજીવનને પચીસ વર્ષ થયા છે. સંતાનો પણ હવે કોલેજમાં આવે એવડા મોટા થઇ ગયા છે. મને ઘણી વાર પત્ની સાથે સંબંધ માણવાની ઇચ્છા થાય છે, પણ મારી પત્ની કહે છે કે હવે છોકરાઓ મોટા થયા છે અને તેમને બધી સમજણ પડે છે. એ મને પોતાની નજીક પણ આવવા દેતી નથી. મારે એને સંબંધ માણવા માટે કઇ રીતે મનાવવી? - એક પુરુષ
ઉત્તર : તમારાં પત્નીને કદાચ મેનોપોઝની શરૂઆત થઇ ગઇ હોય અને તેના કારણે તેઓ બાળકોનું બહાનું કાઢીને ના કહેતાં હોય એવું બની શકે છે. ઘણી મહિલાઓને મેનોપોઝ શરૂ થાય ત્યારે હોર્મોનલ ફેરફારને કારણે સંબંધ માણવાની ઇચ્છા થતી નથી. જ્યારે ઘણી મહિલાઓની ઇચ્છામાં વધારો થાય છે. તમારા કિસ્સામાં તમારાં પત્નીને સંબંધ માણવાની ઇચ્છા ન થતી હોવાને લીધે એ તમને ના કહે છે. જોકે બાળકોના બહાને તમને પાસે ન આવવા દેવા એ બાબત યોગ્ય નથી. તમે તેમની પાસે બેસો કે સ્પર્શ કરો, તો સંતાનો ભલે મોટા થયા હોય, તેઓ પણ માતા-પિતાની નિકટતાનો સહજ સ્વીકાર કરી શકે છે. તમે તેમને આ બધી બાબત પ્રેમથી સમજાવો અને સંબંધ માણવા માટે પણ તેમને જરૂરી શારીરિક ક્રીડાઓ દ્વારા તૈયાર કરો, તો એ ચોક્કસ તૈયાર થશે. પ્રશ્ન : મારા પતિને લગભગ રોજ સંબંધ બાંધવાની આદત છે. ક્યારેક એ વધારે પડતી ઉત્તેજના અનુભવે ત્યારે મને અંદરના ભાગમાં દુ:ખાવો થાય છે અને ઘણી વાર તો આના કારણે આંતરિક અંગોમાં સોજો પણ આવી જાય છે. મારે એમને કઇ રીતે સમજાવવા?
- એક યુવતી
ઉત્તર : તમારા પતિ ભલે રોજ સંબંધ બાંધે, પણ જ્યારે તમે તેમને પ્રતિભાવ આપો અથવા તો તેઓ વધારે પડતા ઉત્તેજિત હોય અને તમને તકલીફ પડતી હોય તો એમને એ દરમિયાન થોડા શાંત થવાનું કહો. તમને જે તકલીફ થાય છે, તે અંગે તેમને એક વાર પ્રેમથી બેસાડી શાંતિથી જણાવો અને એ તકલીફ ઓછી પડે તથા તમને બંનેને સહજીવનનો પૂરતો આનંદ માણવા મળે તે માટે કઇ રીતે સંબંધ બાંધવો એની મુક્ત મને ચર્ચા કરો. આનાથી તેમને પણ ખ્યાલ આવશે અને તમે બંને સુખમય સહજીવન માણી શકશો. પ્રશ્ન : મને એકવીસ વર્ષ થયાં છે. મેં મારા બોયફ્રેન્ડ સાથે એક-બે વાર શારીરિક સુખ માણ્યું છે. હવે મને અવારનવાર એની સાથે સાથ માણવાનું મન થાય છે. લગ્ન પહેલાં સાથ માણવો યોગ્ય નથી તે હું સમજું છું, પણ મારો મારી જાત પર કાબૂ નથી રહેતો. મારે શું કરવું?

- એક યુવતી ઉત્તર : તમે સમજો છો કે તમે જે રીતે તમારા બોયફ્રેન્ડ સાથે શારીરિક સુખ માણ્યું તે યોગ્ય નથી. છતાં તમે પોતાના પર કાબૂ નથી રાખી શકતાં એ ખરેખર યોગ્ય નથી. તેની પાછળનું કારણ એ છે કે તમારા શરીરના હોર્મોન્સ સક્રિય થઇ ગયાં છે અને તેના કારણે તમારા મનમાં સાથ માણવાની ઇચ્છા જાગે છે. તમે વહેલી તકે તમારા બોયફ્રેન્ડને વાત કરો અને સાથોસાથ તમારાં માતા-પિતાને પણ જણાવો. તમારાં માતા-પિતાને જણાવશો તો તેઓ તમારાં લગ્ન તમને ગમતા યુવાન સાથે કરાવી આપશે જેથી તમે પ્રિયપાત્ર સાથે સહજીવન મુક્ત મને માણી શકશો.

સજાવટ:કુકવેરથી આપો રસોડાને મોર્ડન લુક
https://www.divyabhaskar.co.in/magazine/madhurima/news/give-your-kitchen-a-modern-look-with-cookware-135345942.html

જે આપણે ઘરની સાથે કિચનમાં પણ પૈસા ખર્ચ કરીએ છીએ, જેથી ઘરની સાથે સાથે કિચન પણ મોર્ડન લાગે. પરંતુ, મોટાભાગના લોકો સાથે એ સમસ્યા પણ છે કે કિચનમાં ઉપયોગી એવા ક્યાં વાસણ ખરીદવા જેથી કિચન મોર્ડન પણ લાગે અને વપરાશમાં પણ આવે.
આજકાલ બજારમાં વિવિધ પ્રકારના કુકવેર ઉપલબ્ધ છે, જેનાથી તમે કિચનને મોર્ડન લુક આપી શકો છો. તેની સૌથી મોટી ખાસિયત એ પણ છે કે તે આપણા સ્વાસ્થ્ય માટે પણ સારા છે, સાથે મેન્ટેન કરવા પણ સરળ છે. થોડા સમય પહેલા જ્યાં કિચનમાં સ્ટીલ અને નોનસ્ટિક વાસણોનો ઉપયોગ થતો ત્યાં આજે અનેક પ્રકારના કુકવેર પોતાનું સ્થાન બનાવી રહ્યા છે.
સ્ટોન વેર
નામથી જ સ્પષ્ટ છે કે આ વાસણ પથ્થરના બનેલા હોય છે. તેનો ઉપયોગ પિઝા બેઝ, બેડ, કેક અને પાસ્તા સિવાય સૂપ બનાવવામાં કરવામાં આવે છે. આ વાસણમાં ભોજન બનાવું સ્વાસ્થ્ય માટે હેલ્ધી હોય છે, કારણ કે પથ્થરથી બનેલા હોવાથી ભોજન બનાવતી વખતે તેમાંથી કોઈ પણ પ્રકારના કેમિકલ તત્ત્વો રિલીઝ નથી થતા. સાફ કરવા પણ સરસ હોય છે. વજનવાળા હોવાથી ભોજન બળી જવાનો ડર પણ રહેતો નથી.
ક્લે કુકવેર
તેમાં ભોજન ગેસ પર બને છે. તેલનો ઓછો ઉપયોગ થાય છે. જો એસિડિક ભોજનને પણ આ વાસણમાં બનાવવામાં આવે તો માટીના આલ્કેલાઇન ગુણ ભોજનને બેલેન્સ કરે છે.
કાસ્ટ આયર્ન કુકવેર
કાસ્ટ આયર્ન કુકવેરનો ઉપયોગ બ્રેસિંગ, ડીપ ફ્રાઈંગ કે બેક્ડ ડિશિસ બનાવવામાં થાય છે. તેમાં ધીમું કુકિંગ સરળતાથી કરી શકાય છે. આ વાસણમાં ભોજન બને છે. સાથે આયર્ન હોવાથી ભોજન બનતી વખતે તેમાં આયર્ન તત્ત્વ આપણને મળી રહે છે જે હિમોગ્લોબિન વધારવામાં ખૂબ મદદરૂપ છે.
પોર્સેલીન કુકવેર
ચોકલેટ ઓગાળવી, ક્રીમી સૂપ અને સોસ વગેરે બનાવવામાં તેનો ઉપયોગ થાય છે. તે વજનમાં લાઈટ અને વિવિધ આકર્ષક રંગોમાં ઉપલબ્ધ છે. સાથે સ્ક્રેચ રિજિસ્ટન્ટ હોય છે. તેનો ઉપયોગ માઈક્રોવેવ અને ઓવન બંનેમાં કરી શકાય છે.

બ્યુટી:આ રીતે મૂળથી દૂર કરો ‘ખીલના ડાઘ’
https://www.divyabhaskar.co.in/magazine/madhurima/news/this-is-how-to-remove-acne-scars-from-the-root-135345935.html

ઘણીવાર ચહેરા પર ધુળમાટી, સ્ટ્રેસ અને હોર્મોનલ પરિવર્તનના લીધે 'એકને' એટલે કે ખીલની સમસ્યા થાય છે. એકને સ્કિનના પદની અંદર ઊંડાણ સુધી જાય છે. તે ફૂટી જતા કોલોજન ટ્રિગર થાય છે, જેના લીધે તે ખીલ ત્વચા પર ડાઘ છોડી જાય છે. તેને એકને સ્કાર કહેવાય છે.
બ્રેકઆઉટ થયા પછી ચહેરા પર સ્કારથી છુટકારો મેળવવો મોટી સમસ્યા છે. ડાર્ક બ્લેક રંગના ડાઘની જેમ દેખાતા એકને સાકાર યુવતીઓને ખૂબ પરેશાન કરે છે. આ ડાઘ કેટલાય મહિના સુધી રહે છે. સામાન્ય રીતે કેટલાક પ્રકારના એકને સ્કાર જાતે દૂર થતા નથી. એવામાં અનેક પ્રકારની કોસ્મેટિક પ્રોડક્ટનો ઉપયોગ કરવો પડે છે. અહીં એક અસરકારક સ્કાર રિમૂવર વિશે જાણો:
ગ્લાઈકોલિક એસિડ
ગ્લાયકોલિક એસિડ એક પ્રકારનું હાઇડ્રોક્સી એસિડ છે, જે ખાદ્યપદાર્થોમાં પણ જોવા મળે છે. ગ્લાઈકોલિક એસિડ સ્કિનની મૃત કોશિકાની ઉપરના પડને દૂર કરવાનું કામ કરે છે.
તેનો ઉપયોગ ફેસ ક્લીન્ઝર, સીરમ કે સ્પોટ ટ્રીટમેન્ટમાં પણ થાય છે. મોટાભાગના પીલ ઓફ માસ્કમાં પણ ગ્લાયકોલિક એસિડ ઉપલબ્ધ હોય છે. સ્કાર્સ દૂર કરવા તમે ગ્લાયકોલિક એસિડ ધરાવતા પ્રોડક્ટનો ઉપયોગ કરી શકો છો,
સેલિસિલિક એસિડ
સેલિસિલિક એસિડ એક શક્તિશાળી એક્સફોલિએન્ટ છે, જે એક્નેને ડાઘને દૂર કરવામાં મદદ કરે છે. તેનો ઉપયોગ મૃત કોશિકાની વચ્ચેના બોન્ડને તોડે છે અને તેને સ્કિન પરથી દૂર કરે છે, જેથી નવી કોશિકા એક્સપોઝ થાય છે. એક્સફોલિએશન સ્કિન પોર્સને બંધ થતા અટકાવે છે, જેનાથી એકને થાય છે. તેનો ઉપયોગ ઓઈલી સ્કિન પર ફાયદાકારક છે. તે સોજો અને લાલાશને ઘરડી એકને ઓછા કરવાનું કામ કરે છે. તેનાથી ડાઘ પણ હળવા થઈ જાય છે.
લેક્ટિક એસિડ
લેક્ટિક એસિડ એક આલ્ફા હાઇડ્રોક્સી એસિડ છે. તેનો ઉપયોગ કરવાથી કડક કોશિકા સેપરેટ થઈ જાય છે જે પડ બનવાનું કારણ બનતી હોય છે. આ રીતે સ્કિનની રચનામાં સુધારો થતા સ્કિન સ્વચ્છ દેખાય છે.
સ્કિન એક્સપર્ટ આ દરેક સાથે વિટામિન સીનો ઉપયોગ કરવાની સલાહ આપે છે. આ બધા તત્ત્વોથી સ્કિન સંવેદનશીલ બને છે. તેનો ઉપયોગ કરતી વખતે હંમેશાં સનસ્ક્રીન એસપીએફ 30નો ઉપયોગ કરવો. સાથે સ્કિન એલર્જીનું ધ્યાન રાખો. ત્વચા પર ઉપયોગ કરતા પહેલા પેચ ટેસ્ટ જરૂર કરવો.

રસથાળ:વરસાદી મોસમમાં મકાઈની સુપર ટેસ્ટી વાનગીઓનો સાથ!
https://www.divyabhaskar.co.in/magazine/madhurima/news/super-tasty-corn-dishes-to-accompany-the-rainy-season-135348010.html

ટેસ્ટી કોર્ન ભેળ
સામગ્રી : અમેરિકન મકાઈ-2 કપ, ટામેટાં-1 નંગ, સમારેલી ડુંગળી-1 નંગ, સમારેલી કાકડી-પા કપ, ઝીણું સમારેલું બીટ-2 ચમચી, સમારેલું લીલું મરચું-1 નંગ, સમારેલી કોથમીર-2 ચમચી, ચાટ મસાલો-અડધી ચમચી, મીઠું-સ્વાદ મુજબ, લાલ મરચું પાઉડર-અડધી ચમચી, લીંબુનો રસ-1 ચમચી, દાડમનાં દાણા-3 ચમચી, તીખી બુંદી-પા કપ, ઝીણી સેવ-ગાર્નિશ માટે
રીત : એક બાઉલમાં મકાઈ દાણા, સમારેલા ટામેટાં, ડુંગળી, કાકડી, લીલાં મરચાં, કોથમીર, ચાટ મસાલો, મીઠું, લાલ મરચું અને લીંબુનો રસ મિક્સ કરો. સર્વિંગ પ્લેટમાં લઈ તેના સેવ, બુંદી અને કોથમીરથી ગાર્નિશ કરી સર્વ કરો. કોર્ન પકોડા
સામગ્રી : બાફેલી મકાઈ-2 કપ, સમારેલું કેપ્સિકમ-1 નંગ, સમારેલી ડુંગળી-2 નંગ, સમારેલાં લીલાં મરચાં-6, સમારેલી કોથમીર-અડધો કપ, મીઠું-સ્વાદ મુજબ, હળદર-અડધી ચમચી, હિંગ-પા ચમચી, ગરમ મસાલો-1 ચમચી, આમચૂર-અડધી ચમચી, ચણાનો લોટ-દોઢ કપ, ચોખાનો લોટ-પા કપ, તેલ-તળવા માટે
રીત : બાઉલમાં ઉપર જણાવેલી દરેક સામગ્રી મિક્સ કરી લો. દરેક લોટને ચાળીને ઉમેરવા. હવે જરૂર મુજબ થોડું થોડું પાણી ઉમેરીને ખીરું તૈયાર કરો. ધ્યાન રહે ખીરું ઢીલું નથી
કરવાનું. થોડું ઘટ્ટ રાખવાનું છે જેથી સરળતાથી હાથ વડે તેલમાં
મૂકી શકાય. ગરમ તેલમાં હલકા સોનેરી રંગના તળી લો.
ગરમગરમ કોર્ન પકોડાને ચાટ મસાલો ભભરાવી લીલી ચટણી સાથે પીરસો. ક્રિસ્પી કોર્ન
સામગ્રી : મકાઈ દાણા-2 કપ, 4 ચમચી, ચોખાનો લોટ-2 ચમચી, મીઠું-સ્વાદ મુજબ, ચાટ મસાલો-2 ચમચી, મરી પાઉડર-પા ચમચી, તેલ-તળવા માટે
રીત : મકાઈ દાણાને એક પ્લેટમાં પાથરવા. તેની ઉપર કોર્નફ્લોર, ચોખાનો લોટ, મરી પાઉડર અને સ્વાદ મુજબ મીઠું ભભરાવો. દરેક દાન પર સારી રતિએ કોટ કરવાનું છે. હવે કડાઈમાં તેલ ગરમ થાય એટલે કોટિંગ કરેલા મકાઈ દાણા છુટા છુટા નાખી ધીમા તાપે તળો. પેપર નેપ્કિન પર કાઢવા જેથી વધારાનું તેલ શોષાઈ જાય. પ્લેટમાં લઈ ચાટ મસાલો ભભરાવો અને મજેદાર ક્રિસ્પી કોર્નની લિજ્જત માણો. કોર્ન કબાબ
સામગ્રી : બાફેલી મકાઈ-1 કપ,
બટાકા-2 નંગ, છીણેલું પનીર-પા કપ,
બ્રેડ ક્રમ્બ્સ-1 કપ, ચોખાનો લોટ-4 ચમચી, ડુંગળી-1 નંગ, લીલાં મરચાં-3 નંગ, આદું-નાનો ટુકડો, સમારેલી કોથમીર-2 ચમચી, ચિલી ફ્લેક્સ-અડધી ચમચી, મીઠું-સ્વાદ મુજબ, તેલ-તળવા માટે
રીત : બટાકા બાફીને મસળી લેવા. ચોપરમા
બધા શાકને ચોપ કરી લેવા. આદું અને લીલાં મરચાંની પેસ્ટ બનાવી લો. હવે પહોળા વાસણમાં બધું સારી રીતે મિક્સ કરી કબાબનો શેપ આપી દો. ફ્રાઈંગ પેનમાં તેલ ગરમ થાય એટલે મીડીયમ તાપે કબાબને તળી લો. સ્વાદિષ્ટ કબાબનો વરસતા વરસાદમાં સ્વાદ માણો. મિની કોર્ન ઉત્તપમ
સામગ્રી : ઢોસાનું ખીરું, બાફેલી મકાઈ-1 કપ, સમારેલાં મિક્સ વેજીટેબલ-1 કપ, સમારેલી કોથમીર-2 ,ચમચી, લીલાં મરચાંની પેસ્ટ-1 ચમચી, મીઠું-સ્વાદ મુજબ, તેલ-શેકવા માટે
રીત : એક બાઉલમાં ઢોસાનું ખીરું લઇ તેમાં જણાવેલી બ
સામગ્રી મિક્સ કરી ખીરું તૈયાર કરો. તેમાં બધા વેજિટેબલ
અને બાફેલી મકાઈ અને લીલાં મરચાંની પેસ્ટ મિક્સ કરો. નોનસ્ટિક
તવા પર નાના નાના ઉત્તપમ પાથરી તેલ મૂકી શેકી લો અને
મિની ઉત્તપમનો સ્વાદ માણો. કોર્ન બોલ્સ
સામગ્રી : બાફેલી મકાઈ-1 કપ, બટાકા-2 નંગ, ચીઝ ક્યુબ્સ-2 નંગ, બ્રેડ ક્રમ્બ્સ-1 કપ, ચોખાનો લોટ-2 ચમચી, ડુંગળી-1 નંગ, લીલાં મરચાં-3 નંગ, કેપ્સિકમ-પા કપ, આદું-નાનો ટુકડો, સમારેલી કોથમીર-2 ચમચી, ચિલી ફ્લેક્સ-2 ચમચી, ગરમ મસાલો-1 ચમચી, ધાણાજીરું-1 ચમચી, આમચૂર પાઉડર-1 ચમચી, જીરું પાઉડર-1 ચમચી, હિંગ-ચપટી, મીઠું-સ્વાદ મુજબ, મેંદો-4 ચમચી, પાણી-જરૂર મુજબ, તેલ-તળવા માટે
રીત : બટાકાને બાફીને મસળી લેવા. ચોપરમાં બધા શાકને ચોપ કરી લો. મેંદાને થોડાં પાણીમાં મિક્સ કરી સ્લરી બનાવો. હવે મોટાં બાઉલમાં વેજીટેબલ, બટાકાનો માવો, બ્રેડ ક્રમ્બ્સ, ચોખાનો લોટ, બધા મસાલા, સ્વાદ મુજબ મીઠું અને કોથમીર ઉમેરી મિક્સ કરી લો. ગોળ શેપ આપી વચ્ચે ચીઝનો ટુકડો મૂકી પેક કરી લો. સ્લરીમાં ડીપ કરી બ્રેડ ક્રમ્બ્સમાં રગદોળો. ગરમ તેલમાં ક્રિસ્પી તળી લો. તંદુરી મકાઇ
સામગ્રી : બાફેલી આખી મકાઈ-4, દહીંનો મસ્કો-1 કપ, ચણાનો લોટ-અડધો કપ, આદું, મરચાં, લસણની પેસ્ટ-1 ચમચી, લાલ મરચું-અડધી ચમચી, હળદર-અડધી ચમચી, જીરું પાઉડર-અડધી ચમચી, ચાટ મસાલો-1 ચમચી, કોર્ન ફ્લોર-2 ચમચી, મરી-પા ચમચી, મીઠું-સ્વાદ મુજબ, લીંબુનો રસ-1 ચમચી
રીત : દહીંના મસ્કામાં દરેક સામગ્રી મિક્સ કરો. તૈયાર થયેલી પેસ્ટને બ્રશની મદદથી મકાઈ પર લગાવી દો. હવે મકાઈને ગ્રીલ પર ધીમા તાપે ફેરવતા ફેરવતા શેકો. જો ગ્રીલ ન હોય તો ગેસ પર જાળી મૂકી શેકી લો. તૈયાર શેકેલી મકાઇ પર ચાટ મસાલો, લીંબુનો રસ અને કોથમીર ભભરાવી સર્વ કરો.

આ રીતે મેળવો આકર્ષક લૂક:ટ્રેન્ડિંગ લોન્જરીથી કરો વોર્ડરોબ અપડેટ
https://www.divyabhaskar.co.in/magazine/madhurima/news/this-is-how-to-get-an-attractive-look-135345908.html

આટલું ખાસ ધ્યાન રાખો વરસાદમાં આપણે એવા રંગ તરફ આકર્ષિત થઈએ છીએ, જે આપણા મૂડને સારો બનાવે. આ દિવસોમાં કોટન કે સેમી કોટન એવી સ્કિન ફ્રેન્ડલી લોન્જરીનો ઉપયોગ કરવો. જે કમ્ફર્ટેબલ તો હોય છે સાથે પરસેવો અટકાવવામાં પણ મદદ કરે છે. હાઈજીન એ તો આ દિવસોમાં સૌથી અગત્યની ધ્યાન રાખવાની બાબત છે.
રંગની વાત કરીએ તો ખાસ રંગ જેમ કે યલો, ઓરેન્જ, પિંક, જેવા હેપી રંગો કે પછી પેસ્ટલ અને ન્યુટ્ર્લ શેડ પણ ટ્રાય કરી શકો. આજકાલ ફ્લોરલ પ્રિન્ટ ટ્રેન્ડમાં છે. આ રોમેન્ટિક મોસમમાં ફ્લોરલ પ્રિન્ટ તમારા અને તમારા સાથી બંનેના મૂડને લાઈટઅપ કરી શકે છે.