💢رمزارزها: آزادی یا سراب؟
یادداشتی انتقادی از منظر یک آزادیخواه
✍مرتضی کاظمی
بهعنوان یک آزادیخواه و باورمند به زندگیِ آزادیمحور و همچنین علاقهمند به رقابت در همه بازارها از جمله بازار پول و باورمند به محدودیت مداخلات دولت؛ برخلاف بعضی از همفکرانم، هنوز نتوانستهام به ثمربخش بودنِ رمزارزها بهعنوان ابزاری برای رسیدن به آرمانِ آزادی، همراستا بشوم. این مخالفت نه بخاطر نارضایتی از فناوری و نوآوری است و نه بهدلیل اعتماد به سیستمهای پولِ دولتی، بلکه ناشی از همان اصول آزادیخواهانهای است که بعضاً طرفداران کریپتو از آنها حمایت میکنند.
۱. خلق رمزارزهای بدون پشتوانه؛ بازتولید پول فیات در لباسی جدید
یکی از نقدهای اصلی لیبرتارینها به نظام پولی دولتی، خلق پول فیات و بدون پشتوانه است. اما بسیاری از پروژههای رمزارزی دقیقاً همان عمل را انجام میدهند—با این تفاوت که این بار بهجای دولت، تیمهای توسعهدهندهی ناشناس رمزارزهایی بدون پشتوانه منتشر میکنند.
جوزف سالرنو، از اقتصاددانان مکتب اتریشی، به درستی هشدار میدهد:
«پول سالم باید از تعاملات آزاد بازار نشأت گیرد، نه از دستورات یک تیم توسعهدهنده»
اگر خلق پول بدون پشتوانه توسط دولت، مشکلی اساسی است، خلق توکنهای بدون پشتوانه توسط بنیادهای خصوصی چه فرقی دارد؟
۲.رمزارزها هنوز باعث شفافیت نشدهاند؛
بلکه باعث سردرگمی شدهاند
در ظاهر، بلاکچین نوید شفافیت میدهد. با این حال، بسیاری از پروژههای رمزارز از پیچیدگیهای فنی و اصطلاحات مبهم استفاده میکنند و این شفافیت واقعی را از بین میبرد.
لارنس وایت، استاد اقتصاد و مدافع پول خصوصی در دانشگاه جورج میسون، مینویسد:
«فناوری بلاکچین ممکن است مفید باشد، اما بیشتر رمزارزها صرفاً تلاشهایی برای خلق پول خصوصی بدون مسئولیتپذیری واقعی هستند.»خلق رمزارزهای بدون پشتوانه؛ بازتولید پول فیات در لباسی جدید
یکی از نقدهای اصلی لیبرتارینها به نظام پولی دولتی، خلق پول فیات بدون پشتوانه است. اما بسیاری از پروژههای رمزارزی دقیقاً همان عمل را انجام میدهند—با این تفاوت که این بار بهجای دولت، تیمهای توسعهدهنده ناشناس رمزارزهایی بدون پشتوانه منتشر میکنند.
جوزف سالرنو، از اقتصاددانان مکتب اتریشی، به درستی هشدار میدهد
«پول سالم باید از تعاملات آزاد بازار نشأت گیرد، نه از دستورات یک تیم توسعهدهنده»
اگر خلق پول بدون پشتوانه توسط دولت مشکلی است، خلق توکنهای بدون پشتوانه توسط بنیادهای خصوصی چه فرقی دارد؟
این دقیقاً همان احساسی است که بسیاری از ما داریم: آنچه بهعنوان شفافیت تبلیغ میشود، در عمل چیزی جز سردرگمی و عدم وضوح نیست.
۳. رمزارزها و ناتوانی در ایفای نقش پولی
پول با سه ویژگی اساسی شناخته میشود:
وسیله مبادله، واحد حساب و ذخیره ارزش.
در حال حاضر، بیشتر رمزارزها هیچکدام از این ویژگیها را بهطور پایدار و گسترده محقق نکردهاند. همانطور که جورج سلگین، اقتصاددان لیبرتارین در اندیشکده Cato به درستی میگوید:
«بیتکوین به عنوان وسیله مبادله کارایی ندارد. نه از نظر سرعت، نه هزینه و نه ثبات ارزش. مردم آن را نگه میدارند نه به این دلیل که بهعنوان پول استفاده میکنند، بلکه بهخاطر اینکه انتظار دارند قیمت آن بالا برود.»
این بدان معناست که بیتکوین بیشتر یک دارایی سفتهبازانه است تا یک شکل عملی از پول.
۴. من همفکر چه سنتی از اقتصاددانان آزادیخواه هستم؟
مانند جورج سلگین، به رقابت پولی باور دارم، اما به رمزارزها بهعنوان جایگزین کارآمدی برای پول اعتماد ندارم.
مانند لارنس وایت، از پول خصوصی حمایت میکنم، اما نه به شکل رمزنگاریشده و بدون پشتوانه.
مانند جوزف سالرنو، معتقدم که خلق پول باید در اختیار بازار آزاد باشد، نه تیمهای توسعهدهنده که بدون پاسخگویی و نظارت توکنهایی بیارزش منتشر میکنند.
نتیجهگیری: همچنان چشمانتظار هستم
برای بدیلی واقعی؛ نه تبلیغاتی و مالی
من همچنان امیدوارم که در آینده پولها یا رمزارزهایی واقعی و کاربردی ظهور کنند که نه تنها از نظر تکنولوژیکی غیرمتمرکز باشند، بلکه در عمل قابلاستفاده در زندگی روزمره، شفاف و مقاوم در برابر مداخلات دولتی باشند. تا آن زمان، باید بپذیریم که بسیاری از آنچه تحت عنوان «پول آزادیخواه» در دنیای کریپتو عرضه میشود، بیشتر شبیه به نسخهای پیچیدهتر از همان نظامهای متمرکز و دستکاریشده قدیمی است—نه یک جایگزین واقعی برای آنها.
@monetary_academy
>>Click here to continue<<